တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ စြမ္းအင္ရွာေဖြေရး ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ဆင္ျခင္ရန္ အေၾကာင္းမ်ား

Sat Nov 09, 8:06 pm

တိုင္းျပည္အတြက္ အမည္းစက္တစ္ခု ျဖစ္ေနတဲ့ ေလထုညစ္ညမ္းမႈ အေပၚ တန္ျပန္ထိုးႏွက္ခ်က္ တစ္ခု အျဖစ္ အဓိက စက္မႈဇုန္မ်ား ျဖစ္တဲ့ ေဘဂ်င္း၊ ရွန္ဟိုင္းႏွင့္ ဂြမ္က်ိဳးတိုိ႔မွာ ေက်ာက္မီးေသြးစြမ္းအင္သံုး စက္ရံုသစ္မ်ား တည္ေဆာက္ျခင္းကို တားျမစ္ေတာ့မယ္လို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံ အစိုးရက ၂၀၁၃ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၂ရက္ေန႔မွာ ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။
ေက်ာက္မီးေသြး စြမ္းအင္ကို ၂၀၁၇ မတိုင္ခင္မွာ ႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက စြမ္းအင္ အသံုးျပဳမႈရဲ႕ ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး အဏုျမဴ၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕နဲ႔ အသစ္ျပန္လည္ သံုးစြဲႏိုင္ေသာ စြမ္းအင္မ်ား တိုးျမႇင့္ အသံုးခ်ႏိုင္ရန္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႔လည္း တ႐ုတ္ အစိုးရအဖြဲ႕က ရည္မွန္းထား ပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စြမ္းအင္ အသံုးျပဳမႈရဲ႕ ၆၈ ဒသမ ၄ ရာႏႈန္းဟာ ေက်ာက္မီးေသြး စြမ္းအင္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း

ေနာက္ထပ္ တစ္လခန္႔အၾကာ ၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္ေန႔ စင္ဟြာသတင္း တစ္ပုဒ္မွာ တ႐ုတ္ အစိုးရပိုင္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (CNPC) က ေၾကညာခ်က္ တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ေတာင္ပိုင္း လုဖန္းနဲ႔ ဂြီဂန္းၿမိဳ႕တို႔အထိ အၿပီးသတ္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း ရာႏႈန္းျပည့္ စတင္ လည္ပတ္ေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ တစ္ႏွစ္ကို သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ကုဗမီတာ ၁၂ ဘီလ်ံ ပို႔လႊတ္ႏိုင္မယ့္ အေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ ျပည္တြင္းမွာ ေက်ာက္မီးေသြး သံုးစြဲမႈ တစ္ႏွစ္ကို တန္ေပါင္း ၃၀ ဒသမ ၇၂ သန္း ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေတာ့မယ့္ အေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
တ႐ုတ္ကပဲ ျမန္မာကို အားျပဳေနရ သလား၊ ျမန္မာကပဲ တ႐ုတ္ကို လိုတာထက္ ပိုၿပီး အားကိုး ေနရသလား၊ ေရရွည္မွာ မည္သည့္ဘက္က အဆိုးဘက္သို႔ ယိမ္းသြားႏိုင္သလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြ ကြၽန္ေတာ့္ ေခါင္းထဲကို အစီအရီ ဝင္လာပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ေတြ ေရာင္းလိုက္ရတဲ့ ေငြေၾကး အျမတ္အစြန္း ျပန္ရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္ဘက္က ဆံုး႐ႈံးလိုက္ရတာ ေတြလည္း ရွိမွာပဲ။ အသိသာဆံုးကေတာ့ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျမ အသိမ္းခံရမႈ၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ ပ်က္စီးမႈ စတာေတြ ပါပဲ။

တ႐ုတ္-ပါကစၥတန္ႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြး

၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာလမွာပဲ တ႐ုတ္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ China Power International Holding ဟာလည္း ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံမွာ ေက်ာက္မီးေသြး စြမ္းအင္သံုး လွ်စ္စစ္ စြမ္းအားထုတ္ စက္႐ံု ၁၀ ခု တည္ေဆာက္ဖို႔ ရွိၿပီး ေဒၚလာ ၇ ဒသမ ၂ ဘီလ်ံခန္႔ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

တ႐ုတ္၏ စြမ္းအင္ သမိုင္းေၾကာင္း

တ႐ုတ္ဟာ စြမ္းအင္ေတြကို ဘာေၾကာင့္ ျပည္ပမွာ အသည္းအသန္ လိုက္လံ ရွာေဖြေနရသလဲ ဆိုတာကို တီးေခါက္ၾကည့္မိဖို႔ သမိုင္းကို အနည္းငယ္ ျပန္လည္ ၾကည့္ရပါမယ္။
ေရနံ၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ စြမ္းအင္ဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရး အတြက္သာမက ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရး အတြက္လည္းပဲ အင္မတန္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္ကို နားလည္တဲ့အတြက္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္းက်ားေပါင္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ စြမ္းအင္လံုၿခံဳေရး မဟာဗ်ဴဟာေတြ ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႔ အဖြဲ႕ ခုနစ္ခု ကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္ကစၿပီး စြမ္းအင္ လံုၿခံဳေရးကို အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး တစ္ရပ္အျဖစ္ ေဘဂ်င္း အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ဦးစားေပးခဲ့ ပါတယ္။
ႏိုင္ငံစီးပြားေရး တိုးတက္လာမႈ၊ ေခတ္မီ တိုက္ခန္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ဝယ္ယူၾကေသာ လူလတ္တန္းစား မိႈလို ေပါက္ပြားလာမႈေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စြမ္းအင္ သံုးစြဲမႈဟာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ အတြင္း ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာ ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ တစ္ရက္ကို ေရနံစည္ေပါင္း ၁၁ သန္း၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ အသံုးျပဳမႈ သံုးဆအထိ တက္လာၿပီး တစ္ႏွစ္ကို ကုဗေပေပါင္း ၃ ဒသမ ၆ ထရီလ်ံ၊ ေက်ာက္မီးေသြး သံုးစြဲမႈ ၇၆ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ တိုးလာၿပီး ႏွစ္စဥ္တန္ေပါင္း ၂ ဒသမ ၄ ဘီလီယံထိ ရွိလာမယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ (အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္အစိုးရက ေက်ာက္မီးေသြး သံုးစြဲမႈကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ေလွ်ာ႔ခ် ခ်င္ၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းေၾကာင့္ တ႐ုတ္ ျပည္တြင္းမွာ ေက်ာက္မီးေသြး သံုးစြဲမႈ တစ္ႏွစ္ကို တန္ေပါင္း ၃၀ ဒသမ ၇၂ သန္း ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ေတာ့မယ့္ အခ်က္နဲ႔ ဆက္စပ္ စဥ္းစားႏိုင္ပါတယ္။

တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ ကုမၸဏီမ်ား

တ႐ုတ္ စြမ္းအင္ ဝန္ႀကီးဌာနဟာ ျပည္တြင္းျပည္ပ စြမ္းအင္ ရွာေဖြေရး စိန္ေခၚခ်က္ေတြကို ပိုမိုထိေရာက္စြာ တံု႔ျပန္ဖို႔အတြက္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (CNPC)၊ တ႐ုတ္ေရနံႏွင့္ ဓာတု ေကာ္ပိုေရးရွင္း (SINOPEC)၊ တ႐ုတ္ အမ်ဳိးသား ကမ္းလြန္ေရနံ ေကာ္ပိုေရးရွင္း (CNOOC) စတဲ့ အဖြဲ႕သံုးဖြဲ႕ကို ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဗင္နီဇြဲလား၊ ဆူဒန္၊ ကာဇက္စတန္ ႏိုင္ငံေတြ အထိ စြမ္းအင္ ရွာေဖြေရး အရွိန္အဟုန္ တိုးျမႇင့္ လႈပ္ရွားခဲ့တယ္။ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္း လုပ္ေနတဲ့ CNPC ဆိုရင္ ကုမၸဏီခြဲေလးေတြ ထပ္ဖြင့္ၿပီး ေျခသြက္လက္သြက္ လႈပ္ရွားေနတာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ပီရူး၊ တူနီးရွား၊ အဇာဘိုင္ဂ်န္တို႔ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံ ၁၂ ႏိုင္ငံနဲ႔ စာခ်ဳပ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ကို ခ်ဳပ္ဆို ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ CNPC ရဲ႕ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ရွာေဖြ ထုတ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းဟာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ထက္ ႏွစ္ဆ တက္ခဲ့ၿပီး ေရနံကေတာ့ ငါးဆေတာင္ တက္ခဲ့တယ္။
တ႐ုတ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြ ကလည္း စြမ္းအင္ ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ ကုမၸဏီမ်ားရဲ႕ စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္ ကိစၥေတြကို ကူညီ ညိႇႏိႈင္းေပးခဲ့ ၾကတယ္။

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ တ႐ုတ္

၂၀၀၃ ခုႏွစ္ အီရတ္ စစ္ပြဲ မတုိင္ခင္အထိ တ႐ုတ္ စြမ္းအင္ ရွာေဖြေရး ေျမပံုမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသကိုပဲ ပဓာနထားၿပီး အာ႐ံုစိုက္ခဲ့တယ္။ အီရတ္ႏိုင္ငံက အယ္လ္အာဒက္နဲ႔ ဟာဖာရာ ေရနံတြင္းေတြကသာ တ႐ုတ္ကို တင္ပို႔ခြင့္ ရလိုက္ရင္ တရုတ္ျပည္တြင္း ေရနံ ထုတ္လုပ္မႈရဲ႕ ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ရွိမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားေပမယ့္ အေမရိကန္က အီရတ္ကို ဝင္တိုက္လိုက္တဲ့အခါ တ႐ုတ္ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ပ်က္သြားၿပီး အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းမွာ အာဖရိက၊ လက္တင္ အေမရိကနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း အာရွႏိုင္ငံေတြကို ပိုၿပီး မ်က္စပစ္ လာေတာ့တာပါပဲ။
တ႐ုတ္ရဲ႕ စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ အဓိက မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ ေနရာကေတာ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ ျဖစ္ေနဆဲေပမယ့္ အာဖရိက၊ လက္တင္အေမရိကနဲ႔ အာရွ ပစိဖိတ္ ေဒသေတြကိုလည္း လက္မလႊတ္ေတာ့ပါဘူး။

အာဖရိက၊ လက္တင္အေမရိက၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္

ဆူဒန္ႏိုင္ငံဟာ အာဖရိကတိုက္မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ပထမဆံုး ေရနံတင္ပို႔တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာ လုပ္ငန္း စတင္ခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ CNPC ကုမၸဏီဟာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အျခား အာဖရိက ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္တဲ့ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား၊ လစ္ဗ်ား၊ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား၊ အန္ဂလို တို႔မွာ စြမ္းအင္ နယ္ေျမသစ္ ေျခလွမ္းေတြ ထပ္လွမ္းႏိုင္ ခဲ့တယ္။
ေရနံတူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္မႈ အတြက္ ကမာၻေပၚမွာ နံပါတ္ ၅ ခ်ိတ္တဲ့ ဗင္နီဇြဲလားဟာ သူရဲ႕ ေရနံ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံကို တင္ပို႔ေနခဲ႔ရာက တ႐ုတ္ ဝင္လာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္း ခြဲတမ္း အခ်ဳိ႕ကို တ႐ုတ္ကို ဖဲ့ေပးေတာ့မယ့္ အေနအထားလည္း ရွိေနတယ္။
ေနာက္ၿပီး အာဖရိက ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕ရဲ႕ ေငြေၾကး လိုအပ္မႈ သို႔မဟုတ္ ကမာၻ႕ဘဏ္ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈကို မလိုက္နာလိုတဲ့ အတြက္ တ႐ုတ္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ သူတို႔အတြက္ အျခား စဥ္းစားခ်င္စရာ လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ အန္ဂိုလာ ႏိုင္ငံ ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေတာ့ တ႐ုတ္ ဝင္လာၿပီး ေဒၚလာ ႏွစ္ဘီလ်ံ ေခ်းလိုက္တာမ်ဳိးပါ။
ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္ဟာ အေမရိကန္ အဖြဲ႕အစည္းေတြလို လူ႔အခြင့္အေရး၊ အဂတိလိုက္စားမႈ၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အလုပ္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားလို႔ ယူဆပံု မေပၚပါဘူး။ လူအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္၊ ဥေရာပနဲ႔ ကုလသမဂၢတို႔က ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ဇင္ဘာေဘြ၊ ဆူဒန္တို႔မွာ တ႐ုတ္ ဝင္ေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွထားျခင္းဟာ အဲဒီ အခ်က္ကို သိသာေစပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ေလ့လာသူ အခ်ဳိ႕က အာဖရိကနဲ႔ လက္တင္အေမရိကမွာ စြမ္းအင္ေတြကို သဲႀကီးမဲႀကီး ရွာေဖြေနတဲ့ တ႐ုတ္ေၾကာင့္ စြမ္းအင္ စစ္ေအးကို မီးထိုးေပးသလို ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္ေနၾကတယ္။

ဆိုဗီယက္ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္

တ႐ုတ္ဟာ လြတ္လပ္ေရး ရလာခါစ ကက္ဇက္စတန္၊ တာဂ်စ္ကစၥတန္၊ ကီရာဂစ္စတန္၊ ဥဇဘက္ကစၥတန္၊ တာ့ကမန္နစ္စတန္ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး အဆင္ေျပေအာင္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီထဲက သံုးႏိုင္ငံနဲ႔ တ႐ုတ္ဟာ ကီလိုမီတာ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနပါတယ္။ အဆိုပါ ႏိုင္ငံေတြမွာ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္သမားေတြ ျပႆနာရွာတဲ့ အခါမွာလည္း နယ္ေျမ မတည္ၿငိမ္မႈနဲ႔ ဘာသာေရး ျပႆနာ သူ႔ႏိုင္ငံထဲ ကူးဝင္လာမွာကို စိုးရိမ္တဲ့ တ႐ုတ္က အကူအညီေတြ ေပးခဲ့တယ္။ အတိုက္အခံ အဖြဲ႕ရဲ႕ အစၥလာမ္ လႈပ္ရွားမႈ ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႔ ႏွစ္စဥ္ တိုက္ခိုက္မႈ ခံေနရတဲ့ ဥဇဘက္ကစၥတန္ကိုလည္း တ႐ုတ္က စစ္ေရး အကူအညီ ေပးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုတယ္။
သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ကာဇက္စတန္ ႏိုင္ငံဟာ တ႐ုတ္ရဲ႕ အာရွ အလယ္ပိုင္း စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ ဗဟိုပစ္မွတ္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္ရဲ႕ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ကာဇက္စတန္ ခရီးအၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ပိုမို ေကာင္းမြန္လာၿပီး တ႐ုတ္ CNPC ကုမၸဏီဟာ ကာဇက္စတန္မွာ ဝင္ေရာက္ ေမႊေႏွာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီမွာ CNPC ဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံပိုင္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ကုမၸဏီကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ကာဇက္စတန္ရဲ႕ PetroKazakhstan ကုမၸဏီကို ၄ ဒသမ ၁၈ ဘီလ်ံနဲ႔ ဝယ္ယူခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆံုးေသာ ျပည္ပကုမၸဏီ ဝယ္ယူမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ေနာက္မွာ လိုက္တာက လီႏိုဗို (Lenovo) က အိုင္ဘီအမ္ (IBM) ကို ၁ ဒသမ ၂၅ ဘီလ်ံနဲ႔ ဝယ္ခဲ့တာပါပဲ။

မလက္ကာ ေရလက္ၾကား

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းနဲ႔ အာဖရိက ႏိုင္ငံေတြက ေရနံကို တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံဆီ တင္သြင္းဖို႔ မလက္ကာ ေရလက္ၾကားဟာ အဓိက လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ၿပီး အျခား ဆူပါပါဝါေတြ ျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္တပ္ေတြနဲ႔ အခန္႔မသင့္ ျဖစ္ရင္ အင္မတန္ အႏၲရာယ္မ်ားတဲ့ အတြက္ မလက္ကာ ေရလက္ၾကားအေပၚ မီွခိုမႈကို ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္တာ တ႐ုတ္ရဲ႕ သေဘာထားပါ။ မေတာ္တဆမ်ား စစ္ျဖစ္လို႔ မလက္ကာ ေရလက္ၾကားကို တစ္ဖက္ဘက္က သိမ္းထားလိုက္ရင္ တ႐ုတ္ဟာ ေျခမကိုင္မိ လက္မကိုင္မိ ျဖစ္ဖို႔ မ်ားတဲ့အတြက္ စြမ္းအင္ လံုၿခံဳမႈကို ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရး တစ္ရပ္လို႔ သေဘာထားျခင္း ဟာလည္း မမွားပါဘူး။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေရနံတင္သြင္းမႈ ၇၇ ရာခုိင္ႏႈန္းကို မလက္ကာ ေရလက္ၾကားက တင္သြင္းေနရၿပီး ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း မလက္ကာ ေရလက္ၾကားကို အားကိုးစရာ မလိုတဲ့ အာရွ အလယ္ပိုင္း ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း (တ႐ုတ္-တာ့ကမန္နစ္စတန္) နဲ႔ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းတို႔ကို တ႐ုတ္က အင္မတန္ အေရးေပးၿပီး လႈပ္ရွားခဲ့တာပါပဲ။
အဆိုပါ တာ့ကမန္ ပိုက္လိုင္းက ရတဲ့ ဓာတ္ေငြ႕ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဓာတ္ေငြ႕ အသံုးျပဳမႈ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုမို ရရွိႏိုင္ၿပီး တ႐ုတ္ ျပည္တြင္း ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ဒ္၊ ဆာလဖာဒိုင္ေအာက္ဆိုက္၊ မီးခိုးႏွင့္ အမႈန္အမႊားမ်ား၊ ႏိုက္ထရိုဂ်င္ေအာက္ဆိုက္ဒ္ ဓာတ္ေတြကိုလည္း တန္ေပါင္း ၁၃၀ သန္း၊ ၁ ဒသမ ၄၄ သန္း ၊ ၀ ဒသမ ၆၆ သန္း၊ ၀ ဒသမ ၃၆ သန္း အသီးသီး ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မယ္လို႔ CNPC က ခန္႔မွန္းထားတယ္။
ျပည္တြင္းက ေလထု ညစ္ညမ္းမႈ အတြက္ ေခါင္းခဲေနရတဲ့ တ႐ုတ္ႀကီးကေတာ့ အဲဒီ ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းေတြေၾကာင့္ ေပ်ာ္လို႔မဆံုး တၿပံဳးၿပံဳး ရွိေနမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။

၂၀၁၁-၂၀၁၅ ငါးႏွစ္ စီမံကိန္း

တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (CPC) က ငါးႏွစ္ စီမံကိန္း/လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား ဆိုၿပီး ငါးႏွစ္ တစ္ခါ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ အစီအစဥ္မ်ားကို ျပဳလုပ္ပါတယ္။ (၁၂) ႀကိမ္ေျမာက္ ငါးႏွစ္ စီမံကိန္း (12th Five Year Plan) မွာ သူတို႔ဆီက သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ကာကြယ္ဖို႔ အစီအစဥ္ေတြကို ေဖာ္ျပထားရာမွာ ျပည္တြင္း ေက်ာက္မီးေသြး ထုတ္လုပ္မႈကို အတိုင္းအတာ တစ္ခုမွာ ရပ္ဆိုင္းၿပီး အျခား စြမ္းအင္ေတြကိုပဲ တိုးျမႇင့္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကမာၻ႕စက္႐ံု (World’s Factory) အဆင့္ကေန အဆင့္ျမင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ၊ သုေတသနႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဆီကို ေရွး႐ႈ လုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ ငါးႏွစ္ စီမံကိန္းေတြထဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ ပါလာတဲ့ အစိမ္းေရာင္ အညႊန္းကိန္း (Green Index) ေတြလည္း ပါဝင္ ပါတယ္။ Green Index ဆိုတာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ထုတ္ကုန္တန္ဖိုးနဲ႔ ေရသံုးစြဲမႈ အခ်ဳိး၊ GDP နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေရးအေပၚ သံုးစြဲမႈ အခ်ဳိး စတာမ်ဳိးေတြပါ။

ျမန္မာျပည္အတြက္ သင္ခန္းစာ

ျမန္မာျပည္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ဇြန္လ ကမာၻ႕စီးပြားေရး ဖိုရမ္မွာ Accenture နဲ႔ Asia Development Bank (ADB) က ျမန္မာ့စြမ္းအင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာတမ္းတစ္ခု တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာျပည္ လူဦးေရရဲ႕ ၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္းကပဲ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ရရွိပါတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္အလက္သာ အမွန္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္တြင္းအတြက္ အမ်ားႀကီး လိုေနပါေသးတယ္။ ျပည္ပကို ေရာင္းခ်ျခင္းအျပင္ ျပည္တြင္း လိုအပ္မႈကိုလည္း အေလးအနက္ထား ထည့္သြင္း စဥ္းစားခဲ့ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
ဝမ္းနည္းစရာ၊ ရင္နာစရာ ေကာင္းတာက ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း ဖြင့္ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား ေရဒီယို China National Radio (CNR) ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ တစ္ခုပါပဲ။ အဲဒါကေတာ့ ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းေၾကာင့္ ဂြမ္ရွီ ေဒသခံေတြ အေနနဲ႔ ဓာတ္ေငြ႕ဖိုး ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်ႏိုင္မယ္ ဆိုတာပါပဲ။ (ဂြမ္ရွီဆိုတာ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းရဲ႕ အဆံုးနားမွာ ရွိတဲ့ မိုင္ေပါင္း ၉၀၀ ေက်ာ္ ေဝးတဲ့ ေနရာပါပဲ။)
တရုတ္ဟာ သူ႔စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ အတြက္ စြမ္းအင္ေတြလည္း ပိုမိုလိုအပ္သလို ျပည္မႀကီးမွာ ယိုယြင္းလာတဲ့ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုလည္း မျဖစ္မေန ထိန္းသိမ္းဖို႔ လိုလာတဲ့အတြက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ေစႏိုင္တဲ့ ေက်ာက္မီးေသြး စြမ္းအင္သံုး စက္႐ံုေတြကို ျပည္တြင္းမွာ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ႀကိဳးစားလာၿပီး ျပည္ပက ပိုမိုမွာယူ သံုးစြဲေနပါတယ္။ ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ ဒီအခ်က္ကို သင္ခန္းစာယူၿပီး စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ ေရတို ေရရွည္မူဝါဒမ်ား မွန္မွန္ကန္ကန္ခ်မွတ္၊ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္မွသာ သန္႔စင္တဲ့၊ သဘာဝပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈ နည္းပါးတဲ့ လွ်စ္စစ္ စြမ္းအားနဲ႔ ေခတ္ေက်ာ္လႊား ႏိုင္မွာပါ။ သို႔မဟုတ္ပါက မိမိတို႔၏ အေျမာ္အျမင္ နည္းမႈေၾကာင့္ မိမိတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္ေသာ သဘာဝ အရင္းအျမစ္မ်ားကို တစ္ဖက္ႏိုင္ငံက ေသြးစုပ္ျခင္းကို ခံရၿပီး ကိုယ့္ျပည္တြင္းမွာေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕လိုမ်ဳိး မီးခိုးေငြ႕ တေထာင္းေထာင္းထေနေသာ မီးခိုးၿမိဳ႕မ်ားကို အနာဂတ္မွာ ျမင္ေတြ႕လာဖြယ္သာ ရွိပါေတာ့တယ္။
ကိုခ်မ္း (ပ်ဥ္းမနား)
၂၀၁၃ ႏိုဝင္ဘာ ၅ ရက္

စာကိုး -
1. http://www.thegwpf.org/china-bans-coal-fired-plants-3-regions/
2. http://news.xinhuanet.com/english/china/2013-10/20/ c_132814560.htm
3. http://www.brecorder.com/pakistan/industries-a-sectors/ 142083-china-firm-to-set-up-10-coal-fired-power-plants-costing-us$-72-bln.html
4. China’s Global Search for Energy Security: cooperation and competition in the Asia-Pacific

http://www.japanfocus.org/-Suisheng-Zhao/2978
5. http://www.academia.edu/1931497/The_Strait_of_Malacca_as_one_of_the_most_important_geopolitical_regions_for_the_Peoples_Republic_of_China
6. http://www.chinastakes.com/2008/7/central-asia-pipeline-to-secure-gas-for-china.html
7. http://www.kpmg.com/cn/en/issuesandinsights/articles publications/ publicationseries/ 5-years-plan/pages/default.aspx
8. http://www.weforum.org/reports/new-energy-architecture-myanmar
9. http://www.globaltimes.cn/content/819103.shtml#.UndtED8XXbo

ေအးခ်မ္းမြန္ Credit To > The Voice Weeklyhttps://www.facebook.com/excellencemedia