(ေဆာင္းပါးရွင္ - ထြန္းထြန္းေအာင္ (စီးပြားေရး))
ဒီေန႔ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အသီးသီးမွာ ႏိုင္ငံသားအားလံုးကို သာတူညီမွ် အက်ဳိးျပဳႏိုင္ေစမယ့္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးစနစ္နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ေစ်းကြက္ကို ပီပီျပင္ျပင္ စနစ္တက် က်င့္သံုးလာႏိုင္ေစဖို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။ အေရးႀကီးတာက ႏိုင္ငံသားအားလံုးအတြက္ အက်ဳိးရွိႏိုင္ေစမယ့္ ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီမွာ စနစ္တက် က်င့္သံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ့္ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ အားလံုးအတြက္ ပီပီျပင္ျပင္ ႐ုပ္လံုးေဖာ္ႏိုင္ေစဖို႔က အားလံုးရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ျဖစ္တယ္။
(၁) ႏိုင္ငံသားေတြ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရွိေစရမယ္
ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုတာ အမ်ားပိုင္ဆိုင္ေရးစနစ္ ျဖစ္တယ္။ အမ်ားအက်ဳိးအတြက္ အမ်ားက ယံုၾကည္သူေတြကို ကိုယ္စားျပဳ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ႏုိင္ငံသားတိုင္း ပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံသားတိုင္းက သက္ဆုိင္ရာႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီမိုကေရစီပံုစံနဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ျပဳၾကရမွာျဖစ္တယ္။ တစ္ခုခု ျပဳလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ မိမိလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက ႏိုင္ငံသားေတြ အက်ဳိးရွိေစမႈ ျဖစ္မျဖစ္ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံသားေတြ အက်ဳိးရွိေစမယ့္ အသံ (Voice of Citizen)(VOC) ကို နားေထာင္ၿပီး ႏိုင္ငံသားေတြကို ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳတာ ျဖစ္တယ္။
(၂) သာတူညီမွ် ရွိေစရမယ္
လူေတြက အနည္းနဲ႔အမ်ား ဆိုသလို အတၱစိတ္ေတြ ရွိတတ္ၾကတယ္။ အတၱေတြလြန္ၿပီး စိတ္ႀကီး၀င္ရင္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ႏိုင္ငံေရးမွာ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ဒဏ္ခတ္မႈ မလြဲမေသြ ခံၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ မဟုတ္တာေတြ မေကာင္းတာေတြလုပ္ရင္ ငရဲက်ႏိုင္သလို ႏိုင္ငံသားေတြအက်ဳိးကို မ်က္ကြယ္ျပဳ လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္က်ေရာက္တဲ့အခါ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ဒဏ္ခတ္မႈကို ခံၾကရမွာ ဧကန္မုခ် ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ဘက္လိုက္မႈကင္းကင္းနဲ႔ သမာသမတ္ တူညီမွ်စိတ္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။
(၃) ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ သည္းခံစိတ္ ထားရွိရမယ္
လူေတြမွာ သည္းခံခြင့္လႊတ္စိတ္ ထားရွိႏိုင္မႈက အင္မတန္မြန္ျမတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ျဖစ္တယ္။ သည္းခံစိတ္က ေယာနိေသာမနသိကာရ က်င့္စဥ္ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံအေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြအေရး ေဆာင္ရြက္ၾကရမယ့္ ဒီမိုကေရစီၾကယ္ပြင့္ ဘက္ေတာ္သားေတြမွာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ သည္းခံစိတ္ ထားရွိၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုေတာ့ ဘယ္လိုတြယ္ထည့္လိုက္မယ္ဆိုတဲ့ ဆိုးယုတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြကို ဖယ္ရွားပစ္ၾကရၿပီး မြန္ျမတ္သန္႔ရွင္းတဲ့ သည္းခံစိတ္ေမြးၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။
(၄) တာ၀န္ယူမႈ ရွိေစရမယ္
လူတစ္ဦးခ်င္းစီက မိမိတို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြကို ၿပီးေျမာက္ေအာင္၊ ရလဒ္ေတြေကာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကရမယ္ဆိုတာကိုသိၿပီး အဲဒီ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ တာ၀န္ယူမႈေတြ ရွိေစရမွာျဖစ္တယ္။ တာ၀န္ယူတတ္ပါမွ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြ ျဖစ္လာေစမွာျဖစ္တယ္။ တာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္မႈေကာင္းေလ အမ်ားယံုၾကည္မႈ ပိုမိုရရွိႏိုင္ေလျဖစ္တယ္။ တာ၀န္ကို ေရွာင္လႊဲရင္ေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မဟုတ္ေတာ့တဲ့ ေခါင္းေရွာင္အဆင့္ ေရာက္သြားေစမွာျဖစ္တယ္။
(၅) ႐ိုးသားပြင့္လင္းမႈနဲ႔ ထင္သာျမင္သာ ရွိေစရမယ္
စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ လုပ္ငန္းေတြကို ဦးစီးဦးေဆာင္ လုပ္သူေတြနဲ႔ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းေတြၾကားမွာ ထင္သာျမင္သာရွိစြာ ႐ုိးသားပြင့္လင္းမႈ အျပန္အလွန္ရွိေစရမွာ ျဖစ္တယ္။ အလားတူႏိုင္ငံေတြမွာ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ က်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြကိုယ္စားျပဳ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံ ခန္႔ခြဲၾကရသူေတြ အၾကားမွာလည္း ထင္သာျမင္သာ ရွိေစမႈလည္း ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ အစိုးရအၾကားမွာ ယံုၾကည္မႈ ျမဲျမဲခိုင္မာေစတာ ျဖစ္တယ္။
(၆) ပံုမွန္လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပြဲေတြ လုပ္ေပးရမယ္
လူတိုင္းက လြတ္လပ္မႈနဲ႔ တရားမွ်တမႈကို လိုလားတာျဖစ္တယ္။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြမွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပြဲေတြကို ေလးႏွစ္တစ္ခါ ဒါမွမဟုတ္ ငါးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ၾကတယ္။ သေဘာက လူေတြမွာ ရာထူးေနရာ တစ္ခုမွာ အခ်ိန္ၾကာသြားရင္ မိမိရာထူးကို တလြဲအသံုးခ်တာေတြ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာႏိုင္တယ္။ အာဏာကလူေတြရဲ႕ သည္းေျခႀကိဳက္ ျဖစ္ေစတာမို႔ ရာထူးေနရာတစ္ခုမွာ သတ္မွတ္ကာလ အတြင္းသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအရ ေနရာယူေစတာ ျဖစ္တယ္။ သတ္မွတ္ခ်ိန္ ကုန္ဆံုးသြားတဲ့အခါ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပြဲေတြ က်င္းပေပးၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။
(၇) စီးပြားေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ေပးရမယ္
ႏိုင္ငံေတြမွာ စီးပြားေရးကုိ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံအစိုးရေတြက ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္တဲ့အခါ မလိုလားအပ္တဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တက္လာတာေတြ၊ ျခစားတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အလိုက္သင့္တြဲၿပီး ႐ုပ္လံုးေဖာ္ရမယ့္ စီးပြားေရးစနစ္က လြတ္လပ္တဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီကို ယွဥ္တြဲက်င့္သံုးႏိုင္ေစပါမွ ႏိုင္ငံစီးပြားေရး အဘက္ဘက္ကေန တုိးတက္လာေစမွာ ျဖစ္တယ္။
(၈) အာဏာ မေတာ္မတရား အသံုးျပဳမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္
လူေတြ အာဏာနည္းနည္း ရွိလာရင္ နည္းနည္းျခစားတယ္။ မ်ားမ်ားရွိလာရင္ မ်ားမ်ားျခစားတတ္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္ေတြရဲ႕ သေဘာထားအရသာ လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာျဖစ္လို႔ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ထံမွာ အာဏာစုပံုတာမ်ဳိး မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ မေတာ္မတရား လုပ္ေဆာင္မယ့္ အေျခအေနမ်ဳိး ေပၚေပါက္လာခဲ့ရင္လည္း လႊတ္ေတာ္အဆင့္ဆင့္ကေန ထိန္းခ်ဳပ္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေစရမွာ ျဖစ္တယ္။
(၉) လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းေတြ ထုတ္ျပန္ထားရမယ္
ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ လူဟာ ေမြးရာပါ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ပါရွိလာၿပီးျဖစ္လို႔ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရေတြက လူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ထိန္းေပးရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒီမိုကေရစီ မက်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားေတြကေန လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ ရွိႏိုင္တယ္။
(၁၀) ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြကို လက္ခံႏိုင္ေစရမယ္
ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ ႏိုင္ငံတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရာမွာ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပြဲေတြမွာ မဲဆႏၵရွင္ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈ ပ်က္ျပားေစႏုိင္တဲ့ မဲလိမ္လည္တာ မဲခိုးတာေတြ မရွိရေအာင္ ႀကီးၾကပ္လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ အာဏာက လူကို ယစ္မူးေစတဲ့အတြက္ အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပြဲမွာ မဲလိမ္တာ မဲခိုးတာေတြ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစတယ္။
(၁၁) လူ႕အခြင့္အေရး ထိန္းသိမ္းရမယ္
လူတစ္ဦးခ်င္းမွာ ေမြးရာပါ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ပါလာၿပီးျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ၾကားႏုိင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ထိန္းသိမ္းၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။
(၁၂) ပါတီစံုစနစ္ က်င့္သံုးရမယ္
ဒီမိုကေရစီမွာ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈေတြရွိပါမွ တိုးတက္မႈေတြ ရွိႏိုင္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ပါတီစံု ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ခြင့္ ရွိေစရမွာ ျဖစ္တယ္။
(၁၃) ဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာၾကရမယ္
စည္းကမ္းလုိက္နာ ေဘးကင္းကြာ ဆိုတဲ့အတိုင္း ဥပေဒက မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ မိမိတို႔က လုပ္ခ်င္သလုိ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဥပေဒကို မေလးစားရာက်တယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာသာ မကဘဲ ဘယ္လုိစနစ္ပဲျဖစ္ေစ ဥပေဒကို လူတိုင္းေလးစား လုိက္နာၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဥပေဒအထက္မွာ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မရွိေစရပါ။
ဒီမိုကေရစီစနစ္က လူသားေတြအားလံုး အက်ဳိးအတြက္ အင္မတန္ မြန္ျမတ္ေကာင္းမြန္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ျဖစ္တယ္။ ၂၁ ရာစုမွာ ကမၻာႀကီးက ရြာႀကီးတစ္ရြာလို ျဖစ္လာ၊ နည္းပညာေတြလည္း လြန္ကဲစြာ တိုးတက္လာရာမွာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အသီးသီးက ကြန္ရက္ပံုစံနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ေဆာင္မႈေတြကေန ကမၻာႀကီးက ခံေဆာင္ႏိုင္အားေကာင္းတဲ့ ကမၻာႀကီး ျဖစ္လာေစမွာ မလြဲဧကန္ ျဖစ္တယ္။ ဒီအတြက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို ဟန္ခ်က္ညီညီ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔သာ လုိအပ္မွာျဖစ္ေၾကာင္းပါ။
(တ႐ုတ္ပိုက္လိုင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးခဲ့သည့္ သီးႏွံေလ်ာ္ေၾကး ရရွိေရးအတြက္ ငဖဲၿမိဳ႕နယ္ ဂုတ္ႀကီးေက်းရြာတြင္ ေဒသခံမ်ား ေမလဆန္းက ဆႏၵျပေနစဥ္)
Aye Chan Mon Credit To: Eleven Media Group
http://www.ayechanmon-news1.com/
Post a Comment