ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပုိက္လုိင္းမ်ားႏွင့္ လုံျခံဳမႈ အစီအမံ

(ေဆာင္းပါးရွင္ - သစ္ထြဋ္)

စီမံခန္႔ခြဲမႈ အလြဲေတြ အပါအ၀င္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အားနည္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ စီမံကိန္းေတြဟာ ေဒသခံေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးမႈေတြအေပၚ ေၾကာင့္ၾကမႈေတြ ရွိေနၿပီး ဒီလုိေၾကာင့္ၾကမႈေတြေၾကာင့္လည္း ျပည္တြင္းေဒသ အခ်ိဳ႕မွာ လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့့ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ေဒသခံေတြက ကန္႔ကြက္မႈေတြ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စီမံကိန္းမ်ား၏ ေဘးထြက္ဆုိးက်ဳိး

လက္ရွိအစုိးရ လက္ထက္မွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ဆုိးရြားစြာ ထိခုိက္ေနႏုိင္လုိ႔ ျပည္သူလူထုရဲ႕ တညီတညြတ္တည္း ကန္႔ကြက္ေ၀ဖန္ ခဲ့ၾကတဲ့ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကုိ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ အမ်ားျပည္သူေတြၾကားမွာ စီမံကိန္းမ်ားရဲ႕ ေဘးထြက္ဆုိးက်ဳိးေတြကုိ သတိျပဳလာ မိလာၾကပါတယ္။ သုိ႔ေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး စီမံကိန္းေတြမွာ လုပ္ကုိင္ၾကတဲ့ လုပ္ငန္းကုမၸဏီေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ကုိက္ညီမႈ ရွိေနသလဲဆုိတာ ဆန္းစစ္ႏိုင္ဖုိ႔ အၿမဲေစာင့္ၾကည့္ေနရန္ လုိအပ္ပါတယ္။ စီမံကိန္းႀကီးေတြရဲ႕ ေဖာ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဓိက အကဲျဖတ္ေလ့ ရွိတာကေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခုိက္မႈဆုိင္ရာ အကဲျဖတ္ စိစစ္မႈ EIA နဲ႔ လူမႈဘ၀ ထိခုိက္မႈဆုိင္ရာ အကဲျဖတ္ စိစစ္မႈ SIA ေတြကုိ ဘယ္ေလာက္စနစ္တက် လုပ္ထားသလဲဆုိတဲ့ အခ်က္နဲ႔ အကဲျဖတ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါအျပင္ EIA နဲ႔ SIA ေတြက ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ဘယ္ေလာက္လုိက္နာ ေဆာင္ရြက္သလဲဆုိတဲ့ အေပၚမွာလည္း စိစစ္အကဲျဖတ္ ႏိုင္ပါတယ္။ လက္ရွိအေနအထားမွာေတာ့ စီမံကိန္း အခ်ိဳ႕နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သလုိ အျခားေဘးထြက္ ဆုိးက်ိဳးေတြကုိလည္း ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ဓာတ္ေငြ႕ ပုိက္လုိင္း ေပါက္ကြဲမႈ သတင္း

မၾကာမီက ေအအက္ဖ္ပီ သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပထားတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ သတင္းတစ္ပုဒ္ကုိ ဖတ္လုိက္ရၿပီး တစ္ဆက္တည္း လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံအေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ သြယ္တန္းထားတဲ့ တ႐ုတ္ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပုိက္လုိင္းကုိ မ်က္စိထဲ ေျပးျမင္မိပါတယ္။ အဲဒီသတင္းက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေရွ႕ဘက္ ရွန္တုန္ျပည္နယ္ ခ်င္ေတာင္ၿမိဳ႕မွာ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၂ ရက္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လုိင္း ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ သတင္းပါ။ သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားခ်က္အရ ႏုိ၀င္ဘာ၂၃ ရက္အထိ ေသဆုံးသူ ၄၇ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ေဒသခံ ၁၈၀၀၀ ခန္႔ကုိလည္းအေရးေပၚ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ရၿပီး ေသဆုံးသူ အေရအတြက္ ထပ္တုိးႏုိင္တယ္လုိ႔ ပါရွိပါတယ္။ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားရာေနရာ အနီးမွာ အဆိပ္ေငြ႕ေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႔မွာကုိ စုိးရိမ္လုိ႔ ေဒသခံေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြကုိ ႏွာေခါင္းစည္းေတြ ေ၀ငွေပးခဲ့ ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီ ဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လုိင္းကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္ Sinopec ေရနံကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းေတြက ျပဳျပင္ေနစဥ္ ယုိစိမ့္မႈ ျဖစ္ပြားကာ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး သတင္းဓာတ္ပုံေတြမွာလည္း ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာ အနီးရွိ အေဆာက္အအုံေတြ၊ ကားေတြ၊ လမ္းေတြ ဆုိးဆုိးရြားရြား ပ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပုံေတြကုိ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

ဗ်ဴဟာေျမာက္ပုိက္လုိင္း၏ အစီအမံ

ဒီသတင္းကုိ ဖတ္မိေတာ့ ဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လုိင္း ေပါက္ကြဲတယ္ဆုိတာ အလြန္ျပင္းထန္တဲ့ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သတိျပဳလုိက္ မိပါတယ္။ လက္ရွိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ေရနံသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ကုမၸဏီေတြ သြယ္တန္းေဖာက္လုပ္ထားတဲ့ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပုိက္လုိင္းေတြမွာလည္း ပုိက္လုိင္းလုံၿခဳံမႈ ရွိဖုိ႔နဲ႔ အခုလုိမ်ဳိး မေတာ္တဆ ျဖစ္စဥ္ေတြ မေပၚေပါက္ေစဖုိ႔ ဘယ္လုိအစီအမံေတြ ခ်ထားလဲဆုိတာ သိခ်င္လာမိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ ပုိက္လုိင္းေတြဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ မေဒးကြၽန္းကေန မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး၊ မႏၲေလးတုိင္း ေဒသႀကီးနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြက ၿမိဳ႕နယ္ ၂၂ ၿမိဳ႕နယ္ကုိ ျဖတ္သန္းၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေရႊလီၿမိဳ႕မွတစ္ဆင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အတြင္းကုိ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပုိက္လုိင္းရွည္ႀကီးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုိက္လုိင္းကုိ ေဆာက္လုပ္တဲ့ ကုမၸဏီ ေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္ျဖစ္တဲ့ China National Petroleum Company (CNPC) ရာခုိင္ႏႈန္းေလးဆယ္ေက်ာ္ ပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေရနံပုိက္လုိင္း ကုမၸဏီ လီမီတက္၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လုိင္း ကုမၸဏီလီမီတက္ (SEAGP/SEAOP) တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းေ၀းေစရန္

သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပုိက္လုိင္းကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလုိင္လက စမ္းသပ္ပုိ႔လႊတ္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိမွာ ပုံမွန္ပုိ႔လႊတ္လ်က္ ရွိတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္း မီဒီယာေတြကုိ ပုိက္လုိင္းတည္ေဆာက္တဲ့ ကုမၸဏီေတြက ေျပာၾကားထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီပုိက္လုိင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့ တေအာင္းေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ လူငယ္မ်ား အဖြဲ႕က ရွမ္းျပည္နယ္တြင္းက ပုိက္လုိင္းေတြမွာ ဓာတ္ေငြ႔ပုိ႔လႊတ္စဥ္ အသံျမည္တဲ့ ေပါက္ကြဲမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားမႈေတြ ရွိခဲ့သလုိ အျခားအဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေရႊသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ တစ္ခုမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ပုိက္လုိင္းမ်ားတြင္ ပုိက္လုိင္းေပၚမွ အေပါက္မ်ားကုိ ရာဘာစမ်ားျဖင့္ ျပဳျပင္ဖာေထးမႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ ေရးသားမႈေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ပုိက္လုိင္းမ်ား မေတာ္တဆ ထိခုိက္မႈ ေဘးအႏၲရာယ္မွ ကင္းေ၀းေစဖုိ႔ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြ အစီအမံေတြ ဘယ္လုိျပဳလုပ္ ထားသလဲဆုိတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုတ္ျပန္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ ျမင္မိပါတယ္။

ထည့္တြက္ရမည့္ ေဒသခံ အက်ဳိးစီးပြား

လက္ရွိမွာလည္း ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပုိက္လုိင္းစီမံကိန္းမွာ ပါ၀င္တဲ့ ေရနံပုိက္လုိင္းဟာ ၉၆ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ၿပီးစီးေနၿပီး မၾကာမီ ေရနံေတြ ပုိ႔လႊတ္ႏုိင္ဖုိ႔ ရွိတာေၾကာင့္ ပုိက္လုိင္းတည္ေဆာက္တဲ့ ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ ပုိက္လုိင္းလုံၿခဳံ စိတ္ခ်ရမႈအတြက္ စီမံေဆာင္ရြက္ ထားမႈေတြကုိ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိ ထုတ္ျပန္ေပးဖုိ႔ လုိသလုိ ပုိက္လုိင္းျဖတ္သန္းရာ ေဒသတစ္ေလွ်ာက္ရွိ ေဒသခံေတြကုိလည္း ပညာေပး ေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာလည္း ေဒသခံေတြအတြက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုိ္က္လုိင္းမ်ား လုံၿခံဳစိတ္ခ်ဖုိ႔ ဆုိရာမွာ လုံၿခံဳေရးအရ တင္းက်ပ္တဲ့ အေနအထား ေဆာင္ရြက္တာထက္ ေဒသခံမ်ားရဲ႕ ၀ုိင္း၀န္းအကူအညီ သတင္းေပးပုိ႔မႈကဲ့သုိ႔ အကူအညီေတြ ရရွိႏိုင္ဖုိ႔ဆုိရင္ လုပ္ငန္းစဥ္တုိင္းမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္ရာမွာ လုိက္နာလုပ္ကုိင္ေလ့ ရွိၾကတဲ့ လူမႈေရးအရ တာ၀န္သိမႈ ျဖစ္တဲ့ (Corporate Social Responsibility - CSR) ဆုိင္ရာေတြကုိ ျပည္တြင္းမွာ လာေရာက္လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ အေနနဲ႔ တာ၀န္သိသိ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္မွာျဖစ္ၿပီး လူမႈအဖြဲ႕အစည္း ေတြကလည္း ယင္းတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ အျမဲေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

(တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေရွ႕ဘက္ ရွန္တုန္ျပည္နယ္ ခ်င္ေတာင္ၿမိဳ႕တြင္ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၂ ရက္က ဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လုိင္း ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္ (Photo:AFP))

ေအးခ်မ္းမြန္ Credit To >Eleven Media Group < Thankhttps://www.facebook.com/excellencemedia