(ေဆာင္းပါးရွင္ - ေမာင္လြင္မြန္ (ကသာ)
မၾကာေသးမီက အခြန္ထမ္း ျပည္သူတို႔၏ ေငြမသံုးဘဲ ကိုယ္ပိုင္ရန္ပံုေငြျဖင့္ လည္ပတ္ေနသည္ဆိုေသာ အေမရိကန္ စာတိုက္လုပ္ငန္း (ယူအက္စ္ပီအက္စ္)အဖို႔ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ စာေ၀စရိတ္ ႀကီးျမင့္လာမႈေၾကာင့္ အိမ္အနီး ကားလမ္းေဘး စာတုိက္ေသတၱာမ်ားမွ စာေ၀ငွျခင္း၊ ယင္းမွတစ္ဆင့္တက္ၿပီး ရပ္ကြက္တြင္း သတ္မွတ္ေနရာတြင္ ထားရိွေသာ စုေပါင္းစာတုိက္ ဗီ႐ိုတြင္း လာေရာက္ထုတ္ယူေသာ စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲရန္ ႀကိဳးစားေနျခင္းတုိ႔ကို ေရးသားခဲ့ပါသည္။ ပုိလြယ္ကူ လ်င္ျမန္ေသာ ဆက္သြယ္ေရး နည္းလမ္းသစ္မ်ား ထြန္းကားလာခ်ိန္၌ပင္ ျပည္သူမ်ားက စာတိုက္ကစာႏွင့္ ပို႔စကတ္ေပးပို႔ေသာ အေလ့အထ မေပ်ာက္ပ်က္ရေလာက္ေအာင္ ၀န္ေဆာင္မႈ ေကာင္းစြာျဖင့္ ဆက္႐ုန္းကန္ ႀကိဳးစားေနေသာ အေမရိကန္ စာပို႔လုပ္ငန္းအေၾကာင္းေရးရင္း ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈေကာင္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ျမန္မာစာတိုက္ လုပ္ငန္းအေၾကာင္း သတိရသြားမိပါသည္။ တစ္ခ်ိန္ကဆို ျမန္မာတို႔၏ ေန႔စဥ္ဘ၀မ်ားထဲတြင္ စာတုိက္က မရိွမျဖစ္ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့သည္သာ ျဖစ္သည္။ မၾကာမီက ကြယ္လြန္သြားသူ ေတးသံရွင္ မ်ိဳးျမင့္ေလး၏ 'ေနကာမ်က္မွန္'သီခ်င္းမွ 'ငွက္ခါးေလးေတြ ခါခါနားလို႔၊ သက္ထားေလးဆီ စာလႊာပါးရင္ တစ္ဖက္သား အေတြးတြင္ သာယာေစေၾကာင္း..'ဆိုသည္ကို ယေန႔ လူငယ္ေလးမ်ား ခံစားနားမလည္ႏိုင္ၾက။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေခတ္မွာ ၁၅ ျပားတန္ ငွက္ခါးပံု တံဆိပ္ေခါင္းကပ္ၿပီး စာတိုက္က ပို႔ရေသာစာျဖင့္ မိဘ၊သူငယ္ခ်င္းႏွင့္ ခ်စ္သူတုိ႔ဆီ ဆက္သြယ္ခဲ့ၾကရေသာ ရင္ခုန္မႈကို သူတို႔မခံစားဖူးေပ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေတာ္ငယ္ငယ္က စာပို႔ခ ၁၅ ပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း တံဆိပ္ေခါင္းက အစိမ္းေရာင္ဟသၤာျဖစ္ကာ ၁၉၆၄ ဧၿပီလ (ျမန္မာႏွစ္ဆန္း ၁ ရက္) မွစၿပီး ငွက္တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား အတြဲလိုက္ ထုတ္ေ၀ရာတြင္ ၁၅ တန္မွာ ငွက္ခါးျဖစ္သြား၏။ ေနာင္ ၁၀ ႏွစ္ ၁၉၇၄ ခု ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္တြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစံုတြဲပံုမ်ားျဖင့္ တံဆိပ္ေခါင္းအတြဲ ထုတ္ေ၀ျပန္ရာ ၁၅ ျပားတန္မွာ ခ်င္းလူမ်ိဳးေမာင္ႏံွပံု ျဖစ္သြားသည္။ သို႔ေသာ္ စာပို႔ခ ၁၅ ျပားႏႈန္းမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မေျပာင္းလဲခဲ့ေပ။ ၁၉၅၄ ခုတြင္ ထုတ္ေသာ ဆ႒သဂၤါယနာတင္ အထိမ္းအမွတ္ တံဆိပ္ေခါင္းမွစၿပီး ၁၅ ျပား စတင္သတ္မွတ္သည္ဟု ယူဆရေသာ ယင္းစာပို႔ခႏႈန္းမွာ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါးအထိ မေျပာင္းမလဲ တည္တံ့ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ပိုင္းတြင္ စာပို႔ခ ႏွစ္က်ပ္ျဖစ္လာၿပီး ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၁၀၀ က်ပ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ျမန္မာစာတိုက္လုပ္ငန္း၏ မေမ႔ႏိုင္စရာ ၀န္ေဆာင္မႈေကာင္းပံုကို ငယ္စဥ္ကတည္းက မွတ္မွတ္ရရရိွခဲ့ပံုမွာ ကြၽန္ေတာ့္အေဖ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ပီေအာထြန္းရင္ဆိုင္မွ ၀ယ္လာေသာ ႐ိုးလက္စ္နာရီကို ဆိုင္က သူတို႔ဆီမွာ သာေဆးပါဟု မွာလိုက္ရာ အေဖက ႏွစ္စဥ္လို စာတိုက္မွပို႔ၿပီး နာရီေဆးသည္။ ရန္ကုန္က နာရီဆိုင္က နာရီကို ေၾကးေဆးၿပီးေသာ္ စာတိုက္မွ ဗီြပီပီ (Value Payable Post)ျဖင့္ ျပန္ပို႔လိုက္ရာ ဗီြပီပီကို ေရြးယူျခင္းျဖင့္ နာရီေဆးခကို အေဖေပးၿပီး ျဖစ္ေလ၏။ 'နာရီလို အဖုိးတန္ပစၥည္းကို နယ္ၿမိဳ႕ေလး တစ္ၿမိဳ႕မွ ရန္ကုန္သို႔ စာတုိက္မွ စိတ္ခ်လက္ခ်ပို႔ၿပီး ေၾကးေဆးႏိုင္ခဲ့၏' ဆိုသည္မွာ မယံုလွ်င္ ပံုျပင္မွတ္ျဖစ္သည္။ ယင္း မတိုင္မီေခတ္က ျမန္မာစာတိုက္ ၀န္ေဆာင္မႈ ပံုျပင္တစ္ပုဒ္ကို ေျပာျပခ်င္ေသးသည္။ ယင္းေခတ္က ရန္ကုန္တြင္ အေျခစိုက္ေသာ္လည္း ျပည္လံုးအႏံွ႔ နာမည္ႀကီးသည့္ ႐ိုးကုမၸဏီ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ၿမိဳ႕တကာ နယ္အႏံွ႔ ေလွ်ာက္သြားၿပီး ကုတ္အက်ႌမ်ား လိုက္ခ်ဳပ္ရာ ပါလာေသာ နမူနာစ အဆင္ႏွင့္ အေရာင္ကို ေရြးေစၿပီးေနာက္ ခ်ဳပ္မည့္သူကို ကိုယ္တိုင္းယူကာ အတုိင္းအတာ၊ နမူနာျဖတ္စႏွင့္ ေပးပို႔ရမည့္ လိပ္စာကိုတြဲၿပီး ကုမၸဏီသို႔ စာတုိက္မွ ပို႔ေပးလိုက္၏။ ကုမၸဏီက ေအာ္ဒါအတုိင္းခ်ဳပ္ၿပီး လိပ္စာအတုိင္း ဗီြပီပီျဖင့္ ျပန္ပို႔လိုက္ရာ ပိုင္ရွင္က ဗီြပီပီကို ေရြးယူ႐ံုျဖင့္ အက်ႌဖုိးေငြကို ေပးၿပီးျဖစ္သည္။ အဖုိးတန္ ကုတ္အက်ႌကို နယ္တကာ အႏံွ႕က စာတိုက္မွ ယံုၾကည္စြာ ေအာ္ဒါေပးခ်ဳပ္ၾကသည္ ဆိုသည္မွာလည္း ယံုတမ္းပံုျပင္ ျဖစ္သြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ စာတုိက္လုပ္ငန္း၏ ဗီြပီပီစနစ္သည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပည္သူကို ၀န္ေဆာင္မႈေပးခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္မွာထြက္ေသာစာအုပ္ နယ္မေရာက္လွ်င္ တိုက္ကိုတုိက္႐ိုက္မွာႏိုင္ၿပီး တိုက္က ဗီြပီပီျဖင့္ ပို႔လိုက္သည္ကို ေရြးယူ႐ံုျဖင့္ စာအုပ္ဖုိးကို စာတိုက္မွတစ္ဆင့္ ေပးလိုက္ႏိုင္သည့္ စနစ္ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ယင္းစနစ္ကို ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွစၿပီး ရပ္ဆုိင္းခဲ့သည္။
အထက္က ႐ုိးလက္စ္နာရီပံုျပင္မွာ ကြၽန္ေတာ္ေကဂ်ီေလာက္ကႏွင့္ ကုတ္အက်ႌပံုျပင္က ကြၽန္ေတာ္ မေမြးခင္ကျဖစ္ရာ ယခု ကြၽန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀က ကိုယ္ေတြ႕ၾကံဳရေသာ ေလယာဥ္စာပံုျပင္ကို ေျပာျပခ်င္ေသးသည္။ ထုိေခတ္က စာတိုက္၀န္ေဆာင္မႈတြင္ အဲယားလက္တာ ဟုေခၚေသာ ေလယာဥ္စာပါ၀င္ၿပီး ယင္းကိုစာတုိက္မ်ားတြင္ တစ္ေစာင္ ၁၅ ျပားျဖင့္ အလြယ္၀ယ္၍ ရသည္။ ေလယာဥ္စာမွာ စာအိတ္အရြယ္ထက္ သံုးဆခန္႔ရိွေသာ အျပာေရာင္ စာရြက္ေပၚတြင္ မိမိေရးလိုသမွ်ေရးၿပီး သံုးခ်ိဳး ျပန္ေခါက္လိုက္ေသာ္ စာအိတ္ပံုေပၚသြားၿပီး ေကာ္ကပ္၊ ၁၅ ျပားတန္ တံဆိပ္ေခါင္း ပံုႏိွပ္ထားေသာ မ်က္ႏွာတြင္ လိပ္စာတပ္ၿပီး စာတိုက္တြင္ ထည့္၍ရၿပီ။ စာအိတ္ထဲမွာ စာမပါဘဲ စာအိတ္အတြင္း ပိုင္းေခါက္ထားရာ ေနရာတြင္ စာေရးႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားျခင္းျဖစ္ကာ အေလးခ်ိန္ေပါ့ေသာ ယင္းစာကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေလယာဥ္ျဖင့္ ပို႔ေပးရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ထုိစဥ္က ကြၽန္ေတာ့္ဇာတိကသာၿမိဳ႕မွ မႏၲေလးသြား ရထားသည္ ညေန ၃ နာရီ ၄၅ တြင္ ထြက္သည္။ ၁ရက္မွာ ယင္းရထားျဖင့္ ကသာမွ ရန္ကုန္သို႔ ခရီးသည္တစ္ဦး လိုက္လာလွ်င္၂ ရက္ေန႔နံနက္ မႏၲေလးေရာက္။ ထုိေန႔လက္မွတ္၀ယ္၍ရလွ်င္ ၃ ရက္ နံနက္ အျမန္ရထားျဖင့္လိုက္ၿပီး ၃ ရက္ေန႔ ညေနမွာ ရန္ကုန္ေရာက္မည္။ (ထိုစဥ္က ညအျမန္မရိွေသး)။ သုိ႔ေသာ္ ကြၽန္ေတာ့္ထံ မိသားစုက ယင္း ၁ ရက္ေန႔ ညေနရထားျဖင့္ ေလယာဥ္စာတစ္ေစာင္ လာထည့္ပါက ယင္းစာမွာ ၂ ရက္ေန႔ နံနက္ မႏၲေလးသို႔ေရာက္၊ ယင္းေန႔ ေန႔လယ္ေလယာဥ္ျဖင့္ ရန္ကုန္စာတုိက္ႀကီးသို႔ ညေနမေစာင္းမီ ေရာက္ကာ ေနာက္ေန႔ ၃ ရက္ေန႔ နံနက္၊ တကၠသိုလ္စာတုိက္မွ တစ္ဆင့္ ညေန ၃ နာရီခန္႔တြင္ ကြၽန္ေတာ့္ဆီ ေရာက္ၿပီျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ စာထည့္ေသာ ရထားႏွင့္ ကသာ က လိုက္လာသူမွာ ရန္ကုန္မေရာက္ေသးေပ။ လူထက္စာတုိက္ကစာက ေစာ၍ ေရာက္ေသာကာလတစ္ခု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိွခဲ့ဖူးသည္ ဆိုသည္ကလည္း မယံုႏုိင္စရာ ပံုျပင္တစ္ပုဒ္ ျဖစ္သြားၿပီ ျဖစ္သည္။
၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ခန္႔တြင္ ကြၽန္ေတာ္ ၀တၳဳကဗ်ာမ်ား ခပ္စိပ္စိပ္ စေရးျဖစ္စဥ္ နယ္မွစာမူမ်ားကို ရန္ကုန္မဂၢဇင္းႏွင့္ ဂ်ာနယ္တုိက္မ်ားသို႔ စာတိုက္ကပဲ ပို႔ခဲ့ရၿပီး အေရြးခံရပါက စာမူခႏွင့္ စာအုပ္ကို စာတိုက္ကပဲ လက္ခံရရွိကာ အေပ်ာက္အရွ မရိွခဲ့ဖူးေပ။ ဒါတင္မက ပယ္စာမူမ်ားကို တိုက္မ်ားက စာတိုက္က ျပန္ပို႔ေပးသည့္အတြက္ ေနာက္ထပ္တိုက္မ်ားသို႔ စာတုိက္ကပဲ ျပန္ပို႔ေပးခြင့္ ရခဲ့သည္။ ဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ စာေရး ဆရာျဖစ္လာျခင္းမွာ စာတုိက္၏ ေက်းဇူးမကင္းဟု ဆိုရမည္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဘ၀တကၠသိုလ္ကအျပန္ စာျပန္ေရးျဖစ္သည့္အခါ နယ္သို႔ တုိက္မ်ားက စာမူခႏွင့္ စာအုပ္မ်ား မပို႔ေပးေတာ့သျဖင့္ နယ္ကေလာင္ရွင္မ်ားအတြက္ လိုက္လံ ကူညီပို႔ေပးရသည့္ ျပႆနာစႀကံဳရသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ကိုယ္တိုင္အယ္ဒီတာ ျဖစ္သည့္အခါေတာ့ နယ္စာမူရွင္တို႔အတြက္ စာမူခႏွင့္ စာအုပ္ကို စာတိုက္မွ မေရာက္သည့္ ျပႆနာမ်ား မၾကာခဏ ရွင္းလင္းေပးရသျဖင့္ တုိက္မ်ားကို ကိုယ္ခ်င္းစာမိရင္း ေျပာင္းလဲသြားေသာ အေျခအေနကိုေတြးၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။
တကယ္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာစာတိုက္မွာလည္း ခုိင္မာေသာ သမိုင္းႏွင့္ အရွည္ျဖတ္သန္းခဲ့မႈ ခရီးရွိေနသည္သာ ျဖစ္၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကိုလိုနီေခတ္ဦး၊ ရခိုင္ႏွင့္ တနသၤာရီကို သိမ္းပိုက္ခံရေသာ ကာလတြင္ ၁၈၂၇ ခုႏွစ္မွာ စစ္ေတြစာတိုက္ျဖင့္ ျမန္မာစာတိုက္ သမိုင္းကိုစခဲ့သည္။ ၁၈၃၇ ခုတြင္သံတြဲ၊ ရမ္းျဗဲ၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ေမာ္လၿမိဳင္တို႔တြင္ စာတုိက္မ်ား ဖြင့္ခဲ့သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာစာတိုက္သက္တမ္းမွာ ႏွစ္၁၈ ေက်ာ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္၌ စေကာ့တလန္အေျခစိုက္ Bulloch Brother ကုမၸဏီပိုင္အျဖစ္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ၀ယ္ယူဖြင့္လွစ္ခဲ့ေသာ ရန္ကုန္စာတိုက္ႀကီးဆိုလွ်င္ အေဆာက္အအံု သက္တမ္းႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္၊ စာတုိက္ သက္တမ္း ၇၇ ႏွစ္ ျပည့္သြားၿပီ ျဖစ္သည္။
ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားျဖင့္ ျပည္သူခ်စ္ခဲ့ေသာ စာတိုက္လုပ္ငန္းသည္ ၂၀၁၀- ၂၀၁၁ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၄၀၀ အ႐ံႈး ေပၚခဲ့သျဖင့္ ျပည္တြင္းစာပို႔ခ အဆ ၅၀ တိုးေကာက္ခံသည့္တိုင္ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၂၇၀၀ ႐ံႈးေနဆဲဟု ေၾကကြဲစရာသတင္း ၾကားသိရသည္။ စီးပြားေရးအရ အ႐ံႈးေပၚသလို ၀န္ေဆာင္မႈပိုင္းတြင္လည္း အားကိုးရာမျဖစ္ဘဲ ၂၀၀၀ တန္စာအုပ္တစ္အုပ္ ျပည္ပကိုပို႔လွ်င္ ပို႔ခက ၆၀၀၀ က်ေနသည့္အတြက္ ထုတ္ေ၀သူတို႔ ျပည္ပသို႔ တင္ပို႔ မေရာင္းႏိုင္ေတာ့ဟု စိတ္ညစ္ညဴးစရာ စကားၾကားရသည္။
ကုတ္အက်ႌ၊ နာရီ၊ စာအုပ္၊ ဓာတ္ပံု၊ သင္တန္းစာ၊ ဆံုးမစာ၊ ေအာင္လက္မွတ္တို႔ႏွင့္အတူ ခ်စ္အေျဖႏွင့္ အလြမ္းစာတို႔ကို အေရာက္ သယ္ပို႔ေပးခဲ့ဖူးေသာ အတိတ္ငွက္ခါး၏ တစ္ဖန္ျပန္လည္ႏိုးထ ပ်ံသန္းလာႏိုင္ခြင့္ကို ကြၽန္ေတာ္အိပ္မက္ေမွ်ာ္တမ္း လြမ္းေနမိပါသည္။
(ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေခတ္အလိုက္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ စာပုိ႔ တံဆိပ္ေခါင္းအခ်ဳိ႕)
ေအးခ်မ္းမြန္ Credit To >Eleven Media Group
http://ayechanmon-news1.blogspot.com/
Post a Comment