ျမန္မာနိုင္ငံမွ တရုတ္နိုင္ငံဘက္သို႔ ေဒၚလာ သန္း ရာႏွင့္ခ်ီတန္ေၾကးရွိ သစ္ခိုးထုတ္မႈသည္ ျမင့္တက္လာေနျပီး သစ္ခိုးခုတ္သူမ်ားသည္ အက်ဳိးအျမတ္ရွာေဖြရင္း ျမန္မာ့သစ္ေတာမ်ား၏ ေတာနက္ေတာတြင္းပိုင္းမ်ားသို႔ ေရာက္ရွိေနျပီဟု တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာ

ႏွစ္စဥ္ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ ျမန္မာနိုင္ငံမွ တရုတ္နိုင္ငံဘက္သို႔ ေဒၚလာ သန္း ရာႏွင့္ခ်ီတန္ေၾကးရွိ သစ္ခိုးထုတ္မႈသည္ ျမင့္တက္လာေနျပီး သစ္ခိုးခုတ္သူမ်ားသည္ အက်ဳိးအျမတ္ရွာေဖြရင္း ျမန္မာ့သစ္ေတာမ်ား၏ ေတာနက္ေတာတြင္းပိုင္းမ်ားသို႔ ေရာက္ရွိေနျပီဟု တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာသည္။

စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ ၾကာသပေတးေန႔က တရုတ္နိုင္ငံ ေပက်င္းျမိဳ႕တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာအရ လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာနိုင္ငံဘက္မွ တရုတ္နိုင္ငံသို႔ စီး၀င္ေနေသာ သစ္တန္ခ်ိန္ပမာဏမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနျဖစ္ေၾကာင္း လန္ဒန္အေျခစိုက္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေအဂ်င္စီ (EIA) က ေျပာသည္။

“အထူးသျဖင့္ တန္ဖိုးၾကီးတဲ့ ကြ်န္း၊ တမလန္းလို သစ္မာေတြကို ရွာေဖြရင္း တရုတ္ဘက္က သစ္ထုတ္ယူမႈေတြက ျမန္မာ့သစ္ေတာေတြရဲ႕ ေတာတြင္းပိုင္းေတြအထိေရာက္ေနျပီလို႔ ၾကားသိရတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံထဲမွာ အေျခခံအေဆာက္အဦျဖစ္တဲ့ ဆည္ေဆာက္တာေတြ လမ္းေဖာက္တာေတြေၾကာင့္ တရုတ္သစ္သူေဌးၾကီးေတြ ျမန္မာ့အဖိုးတန္သစ္ေတာေတြဆီကို အလြယ္တကူ ဆိုက္ဆုိက္ျမိဳက္ျမိဳက္ ေရာက္လာခဲ့ၾကတယ္။ ဒီအတိုင္းသာ ဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ ဒီသစ္ေတာေတြကို မီွခိုေနတဲ့ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ဒီသစ္ေတာေတြရဲ႕အေျခအေနဟာ ျပန္လည္ျပဳျပင္လို႔ မရနိုင္တဲ့အေနအထား ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္”ဟု အစီရင္ခံစာ ျပဳစုသူတဦးျဖစ္သူ Faith Doherty က ေျပာသည္။

ကမၻာေပၚတြင္ ဇီ၀မ်ဳိးကြဲၾကြယ္၀မႈတြင္ အျမင့္မားဆံုးေသာ သစ္ေတာမ်ားတြင္ ပါ၀င္သည့္ ျမန္မာ့သစ္ေတာမ်ားသည္ တရားမ၀င္သစ္ခိုးထုတ္သူမ်ား၏ပစ္မွတ္ျဖစ္ခဲ့သည္မွာ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းကတည္းက ျဖစ္သည္။ ၉၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း တရုတ္ျပည္ ယူနန္သို႔ တရားမ၀င္ သစ္တင္ပို႔မႈနွင့္အတူ ျမန္မာ့သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ အျမင္မားဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာ့သစ္ေတာ့ျပဳန္းတီးမႈအတိုင္းအတာကို ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကျပီး ၎၏တြန္းအားေၾကာင့္ တရုတ္ဗဟိုအစိုးရက သစ္တင္သြင္းမႈႏွင့္ တရုတ္နိုင္ငံသားမ်ား နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ သစ္ခုတ္မႈကို တားျမစ္ခဲ့သည္။

၂၀၁၂ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖင့္ ကမၻာသို႔တံခါးဖြင့္ခဲ့ရာ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈလႈိင္းသစ္ၾကီး တဖန္ျပန္လာေလမည္ေလာဟု စိုးရိမ္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ယခုအခါ ထိုစိုးရိမ္မႈမ်ား အမွန္တကယ္ ျဖစ္လာခဲ့ေခ်ျပီ။ တရုတ္ျပည္သို႔ စီး၀င္ေနေသာ တရားမ၀င္ သစ္ပမာဏသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ အျမင့္မားဆံုးစံခ်ိန္နီးပါး ေရာက္ရွိေနျပီ ျဖစ္သည္။

“ေန႔ရက္ဆိုးေတြ ျပန္လာျပီ”ဟု သစ္ေတာအေရးကမ္ပိန္းသမားၾကီး Jago Wadley က ေျပာသည္။

Wadley ၏အဆိုအရ ၂၀၁၄ တႏွစ္ထဲမွာပင္ ျမန္မာနိုင္ငံမွ တရုတ္နိုင္ငံသို႔ တင္ပို႔ေသာ သစ္လံုးပမာဏမွာ ၉ သိန္း ၇ ေသာင္း ၈ ေထာင္ ကုဗမီတာ ရွိျပီး အမ်ားစုမွာ တရားမ၀င္ သစ္မ်ား ျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွတရားမ၀င္သစ္ခိုးထုတ္မႈတြင္ ယူအက္စ္၊ အီးယူ၊ ၾသစေၾတးလ်တို႔လည္း ပါ၀င္ပတ္သက္မႈရွိေသာ္ျငား တမလန္းသစ္ ခိုးထုတ္ျခင္းအတြက္မူ တရုတ္တြင္ အဓိကတာ၀န္ရွိသည္။

ဓနဂုဏ္ျပသရန္ တန္ဖိုးၾကီးပစၥည္းမ်ားသာသံုးစြဲသည့္ တရုတ္သူၾကြယ္ၾကီးမ်ားအတြက္ ထိုသစ္ပင္မ်ားကို ခုတ္လွဲေပးေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု Wadley က ေျပာသည္။
“ဒါက ဘယ္လိုမွ ေရရွည္ ထိန္းသိမ္းလို႔ မရမယ့္ လုပ္ငန္းၾကီးျဖစ္တဲ့အျပင္ တာ၀န္မဲ့ရာလည္း က်တယ္။ တရုတ္အစိုးရက တခုခုေတာ့ လုပ္ဖို႔လိုတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။

ပိေတာက္ႏွင့္ တမလန္းကို အဓိကထား ခုတ္ယူၾကျပီး အဆိုပါ သစ္ ၂ မ်ဳိးသည္ ေနာင္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာ့ေျမမွ လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မည္ဟု ၎က သတိေပးေျပာၾကားသည္။
“ေရရွည္ထိန္းသိမ္းလို႔ လံုး၀မရနိုင္တဲ့ ကုန္သြယ္မႈပါ”ဟု ၎က ေျပာသည္။

EIA မွ စံုစမ္းေရးသမားမ်ားသည္ တရုတ္နိုင္ငံတြင္း သစ္လံုးမ်ားၾကိတ္ခြဲစက္မ်ားရွိရာျမိဳ႕မွ ျမန္မာနိုင္ငံနယ္စပ္ရွိ သစ္ေတာမ်ားဆီသို႔ ခရီးႏွင္ခဲ့စဥ္ သစ္ခိုးခုတ္လုပ္ငန္းကို ရွင္သန္ၾကီးထြားေစသည့္ ရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းကို ေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ တရုတ္စီးပြားေရးသမားမ်ားသည္ က်ခ်င္ျပည္နယ္တြင္းရွိ အခ်ဳိ႕ေသာ ေတာေတာင္ၾကီးမ်ားကို အေျပာင္ရွင္းရန္ ေတာင္ကတံုးတုံးခြင့္ရရန္ ေရႊေခ်ာင္းမ်ားျဖင့္ ၀ယ္ယူၾကသည္ဟု EIA ကမ္ပိန္း ဒါရုိက္တာ Julian Newman က ေျပာသည္။

“အဲဒီကို ၀င္သြားျပီးရင္ ခုတ္နိုင္သေလာက္ ခုတ္၊ ျမန္နိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ ခုတ္၊ ရသမွ် အကုန္ယူ အဲဒီလိုမ်ဳိးဗ်။ တကယ့္အဖ်က္လုပ္ငန္းၾကီး။ ေတာ္ေတာ္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အတိုင္းအတာနဲ႔ကို ျဖစ္ေနတာ”ဟု ၎က ေျပာသည္။

EIA စံုေထာက္မ်ားသည္ တရုတ္ျပည္ ဂြမ္ေဒါင္းျပည္နယ္မွ သစ္ၾကိတ္ခြဲစက္မ်ားႏွင့္ သစ္ထည္စက္ရုံမ်ားသို႔ ၀ယ္ယူလိုသူမ်ားအျဖစ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။
“ဒီပစၥည္းေတြ တရုတ္ျပည္ထဲကို ဘယ္လမ္းေၾကာင္းက ၀င္လာလဲဆိုတာ က်ဳပ္တို႔ ဂရုမစိုက္ဘူး။ တရုတ္အစိုးရကို အခြန္ေဆာင္ထားတယ္ဆို ျပီးတာပဲ”ဟု စက္ရုံပိုင္ရွင္တဦးက ေျပာသည္။

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္းသို႔ ေစလႊတ္ျခင္းခံရေသာ သစ္ခုတ္သမားတို႔၏ နံုျခာေသာ ဘ၀မ်ားကိုလည္း ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ ဟူနန္ျပည္နယ္မွ သစ္ခုတ္သမားမ်ားအဖြဲ႔ မိုင္းနင္းမိ၍ တစစီလႊင့္စင္ေပါက္ကြဲျပီး ေသဆံုးသြားခဲ့ၾကသည္ကို အတူလိုက္ပါခဲ့သူ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ တရုတ္ကားဒရုိင္ဘာတဦးက ေျပာျပသည္။

ယခုႏွစ္တြင္း တရုတ္သစ္ခုတ္သမား ၁၅၃ ဦးကို သစ္ခိုးခုတ္မႈျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရက ေထာင္ဒဏ္တသက္တကြ်န္း ခ်မွတ္ခဲ့ရာမွ ၎တို႔အေၾကာင္း သတင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ထိုျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈကို တရုတ္မီဒီယာမ်ားက ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကသည့္အျပင္ အေနာက္မီဒီယာမ်ားသည္ တရုတ္က ျမန္မာ့သယံဇာတမ်ားကို လုယက္ေနသည္ဟုဆိုကာ တရုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးပ်က္ျပားေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။ အဆိုပါ သစ္ခုတ္သမားမ်ားကို ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျပီး ၈ ရက္အတြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။

၎တို႔သည္ ျမန္မာ့သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈ၏အဓိကတာ၀န္ရွိသည္ဆိုျခင္းကို ကမၻာေပၚတြင္ တရားမ၀င္သစ္တင္သြင္းမႈ အမ်ားဆံုးနိုင္ငံျဖစ္ေသာ တရုတ္က မၾကာေသးမီအခ်ိန္ကအထိ လံုး၀ ျငင္းဆန္ေနခဲ့သည္။ တရုတ္သစ္ေတာဦးစီးဌာနက နိုင္ငံျခားတြင္ လုပ္ကိုင္မည့္ သစ္ကုမၺဏီမ်ားအတြက္ လိုက္နာရမည့္ စည္းမ်ည္းမ်ား ေရးဆြဲလ်က္ရွိရာ ေျဖးေျဖးခ်င္း ေျပာင္းလဲလာျပီျဖစ္သည္ဟု Doherty က ေျပာသည္။

ဥကၠာဦး
Ref ; The Guardian

News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္)