" တရားဥပေဒက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းလား လူကအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းလား "

တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရးဆုိတာ

တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးတြင္ ‘တရား ဥပေဒ၏ အထက္တြင္ မည္သူမွ် မရိွေစရ’ ဆုိသည့္ အခ်က္သည္ အေရး အႀကီးဆံုးႏွင့္ အဓိက အက်ဆံုး အခ်က္ ျဖစ္သည္။ ဥပေဒ တစ္ခုကို ျပဳလုပ္ ျပ႒ာန္းၿပီးျဖစ္ပါက အဆုိပါ ဥပေဒကို ဥပေဒ ျပဳလုပ္သူ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံသား အားလံုးက ေလးစား လိုက္နာၾကရ မည္ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္ ပါက ဥပေဒကုိ ျပဳသူပင္ျဖစ္ေစ၊ ဥပေဒကုိ ကိုင္တြယ္ က်င့္သံုးေသာ အစိုးရပင္ ျဖစ္ေစ ကာမူ ဥပေဒအရ သတ္မွတ္ ထားသည့္ ျပစ္ဒဏ္ကုိ က်ခံရ မည္ျဖစ္ သည္။ ဤသည္မွာ တရား ဥပေဒ စိုးမုိးေရး၏ အဓိကႏွင့္ အေျခ ခံ အက်ဆံုးေသာ မူတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္။

ရည္ရြယ္ခ်က္

တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၏ ရည္ရြယ္ ခ်က္မွာ ႏုိင္ငံသား (လူသား)တုိင္း တရား ဥပေဒ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ တန္းတူ ရည္တူ အခြင့္အေရး ရိွၾကသည္ ဟူေသာ လူသား ခ်င္း တန္းတူ ညီမွ်ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံသားတုိင္း တရားဥပေဒ၏ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ရရိွ ခံစားပိုင္ခြင့္ ရိွသည္ဟူေသာ အခ်က္မ်ား ပင္ ျဖစ္သည္။ တရား ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္ တြင္ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အသားအေရာင္ ခဲြျခားမႈ တုိ႔ေၾကာင့္ ခဲြျခား ဆက္ဆံမႈ မရိွဘဲ လူမ်ဳိးတုိင္း အားလံုးတန္းတူ ၾကသည္ ဟူေသာ ‘လူသားခ်င္း တန္းတူ ညီမွ် မႈႏွင့္ လူမ်ဳိးေရး တန္းတူညီ မွ်မႈ’ တုိ႔ကိုလည္း ရည္ၫႊန္းထားသည္။

အေရးႀကီးအခ်က္ ၆ ခ်က္

ျပည္သူလူထု ဘဝ အေၾကာက္တရား မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး မ်ား မရရိွေသးသေရြ႕ ဒီမုိကေရစီ စနစ္သည္ မတည္ထြန္းႏုိင္ေပ။ ဥပေဒ စိုးမိုး မႈရိွ မွသာ ျပည္သူ မ်ားသည္ ဥပေဒ အကာအကြယ္ ကို အမွန္တကယ္ ရရိွၿပီး လြတ္လပ္မႈ အရသာကို အမွန္တကယ္ ခံစား ရေပလိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ ဒီမုိကေရစီ သည္ တည္ ထြန္းလာႏုိင္ေပလိမ့္ မည္။ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး အတြက္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားသည္ အေရးႀကီးလွသည္။

၁။ ျပည္သူကို ဖိႏွိပ္ထားေသာ၊ ေခတ္ႏွင့္ မေလ်ာ္ညီေတာ့ေသာ အစိုးရ၏ ဥပေဒ မ်ားကို မဆုိင္းမတြ ဖ်က္သိမ္းပစ္ၾကရမည္။

၂။ ျပည္သူကို အကာအကြယ္ေပးသည့္ ဥပေဒမ်ားကုိ ေရးဆဲြျပ႒ာန္းၾကရမည္။

၃။ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို လြတ္လပ္ ေအာင္ထားရိွၿပီး သမာသမတ္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ရမည္။

၄။ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားရိွေအာင္ ျပဳျပင္ရမည္။

၅။ ျပည္သူလူထုကုိ ကူညီေပးမည့္ ဥပေဒ အေထာက္အကူျပဳ ကြန္ရက္မ်ားကို တုိးခ်ဲ႕ ရမည္။

၆။ နည္းဥပေဒမ်ားကုိ ဥပေဒမ်ားကဲ့သို႔ ေလးစား လိုက္နာတန္ဖိုးထား ေဆာင္ရြက္ ရမည္။

Rule of Law Vs Rule of Man

တရားဥပေဒက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ လူကအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း

အာဏာရွင္ စနစ္ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ႏွစ္ခုၾကား မတူ ကဲြျပားမႈမ်ားႏွင့္ ျခားနား ခ်က္ေပါင္း မ်ားစြာအနက္ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး ရိွ/မရိွ ဟူေသာ အခ်က္သည္ အေရးႀကီး ဆံုးျဖစ္သည္ဟု ဆုိရမည္။ အာဏာရွင္ စနစ္တြင္ တရား ဥပေဒ ဟူေသာ အရာသည္ အာဏာရွင္မ်ား အာဏာ တည္ၿမဲေရး အတြက္ အသံုးခ်သည့္ ႏုိင္ငံေရး ကိရိယာ တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ အာဏာရွင္ စနစ္တြင္ အာဏာရွင္ မ်ားသည္ ‘တရား ဥပေဒ အထက္ (Above the law)’ တြင္ ရိွၾကသည္။ သူတုိ႔ အာဏာ တည္ၿမဲေရး အတြက္ ဥပေဒကို အမ်ဳိးမ်ဳိး ျပ႒ာန္းကာ ျပည္သူလူထုကုိ ထိုဥပေဒ မ်ားျဖင့္ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေလ့ ရိွသည္။ ယင္းကို လူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule of Man ဟု ေခၚသည္။ အေၾကာင္း မွာ မတရားေသာ ဥပေဒသည္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ဆန္႔က်င္ေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဥပေဒျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ ႐ုံကာမွ် တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ‘Rule of Law’ မရရိွႏုိင္ေပ။

”လူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule of Law ဆိုတာ တရား ဥပေဒက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule of Law ႏွင့္ မတူညီပါ။ လူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule of Man ဆိုရင္ ဥပေဒ ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ သူေတြ ရဲ႕ အသံုးေတာ္ခံ ျဖစ္သြားမည္။ အဲဒီ လူတစ္စုဟာ ဥပေဒ ဆုိတဲ့အရာကို သံုးၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ဒါဟာ အဲဒီ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ က တရား ဥပေဒ ရဲ႕ အထက္ မွာရိွျခင္း ‘Above the law’ ဆုိသည့္ သေဘာ ျဖစ္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ တရား ဥပေဒက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule of Law တြင္ ဥပေဒသည္ အသံုးခံ မဟုတ္ဘဲ အုပ္ ခ်ဳပ္ေသာ အရာ ျဖစ္သြားမည္။

ဒါဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတြင္းမွာ ရိွေသာ ျပည္သူမွန္ သမွ် အားလံုးကို ဥပေဒက အုပ္ ခ်ဳပ္တာ ျဖစ္သြားၿပီး ဥပေဒရဲ႕ အထက္မွာ မည္သူမွ် မရိွ။ ‘ No one is above the law’ ဆုိသည့္ သေဘာေဆာင္ သြားမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမို ကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္ သည္ လူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule of Man မွ တရား ဥပေဒက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) တရား ဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ဆိုသည့္ Rule of Law ”သို႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ မွ သာ ေအာင္ျမင္ေပလိမ့္မည္။

ေခတ္ေက်ာင္းသား (ဒဂုံ)

ေအးခ်မ္းမြန္ Credit To >Popular Myanmar News Journal < Thankhttps://www.facebook.com/excellencemedia

6