ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားလာသည့္ ေဖ႕ဘြတ္ကမၻာႏွင့္ သူတို႔စကား

Posted by AF in ေဆာင္းပါးမ်ား

ျပည္တြင္း၌ အင္တာနက္ေဖ႔ဘြတ္သံုးစြဲမႈ ျမင့္မားလာသည္ႏွင့္အမွ် အေကာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြင္႔ၿပီး ပဋိပကၡျဖစ္ေစႏုိင္သည္႔ ေသြးထိုးလံႈ႕ေဆာ္မႈ၊ ဝါဒျဖန္႔မႈမ်ားသာမက တစ္ဦးႏွင္႔ တစ္ဦး အမုန္းပြားေစမည့္ စာမ်ားေရးသားေနျခင္းသည္လည္း အသိအျမင္အႏၲရာယ္တစ္ခုျဖစ္လာခဲ႔သည္။

ေဖ႔ဘြတ္ကြန္ရက္ဟူသည္ ကမၻာႏွင္႔တစ္ဝန္းက်ယ္ျပန္႔စြာခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ လူမႈနက္ဝပ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင္႔နည္းပညာသင္ယူေလ႔လာမႈ၊ ဗဟုသု တ ရွာေဖြဆည္းပူးမႈတို႔အတြက္ ရတနာသိုက္ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ေတာ႔ ထိုက့ဲသို႔ အမုန္းပြားေစသည့္ သီးျခားအနက္လည္း ထြက္ပါေသးသည္။ အထူးသျဖင့္ တစ္စံုတစ္ရာစစ္ေဆးမႈ၊ အေရးယူမႈမရွိဘဲ မည္သည္ကိုမဆို လြတ္လပ္စြာေရးသား ေျပာဆိုတင္ျပႏိုင္မႈေၾကာင္႔လည္း ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္လာခဲ့သည္။

အဘယ္႔ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ တင္လိုက္သည့္ စာသားႏွင့္ ဓာတ္ပံုမ်ားသည္ ေဖ႔ဘြတ္ေပၚတြင္ စကၠန္႔အလိုက္၊ မိနစ္အလိုက္ လူေပါင္းမ်ားစြာထံသို႔ တစ္ျပိဳင္နက္တည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ သြားေစႏိုင္ေသာေၾကာင္႔ပင္။ အဆိုပါအေျခအေနမ်ား ျဖစ္လာေသာအခါ ေဖ႔ဘြတ္မွေန၍ ယခုအခါ ထိုအမုန္းပြားစာမ်ားဖန္တီးေရးသားေနသူမ်ားႏွင္႔ စာမ်က္ႏွာ မ်ားအား ေစာင္႔ၾကည့္ပိတ္သိမ္းရန္ ျမန္မာ စာတတ္ကြၽမ္းသူတစ္ဦးကို ခန္႔အပ္ထားၿပီျဖစ္သည္။ ယင္းအတြက္ ျပည္တြင္းမွ အင္တာနက္ေဖ႔ဘြတ္ သံုးစြဲေနသူမ်ား ၏ သေ ဘာထားအျမင္ကို ေမးျမန္းေဖာ္ျပလုိက္ရပါသည္။

ဦးေဇာ္မင္းဦး
(ျမန္မာႏုိင္ငံကြန္ပ်ဴတာအသင္းခ်ဳပ္၊ အတြင္းေရးမွဴး)

အရင္တုန္းက ေဖ့စ္ဘြတ္ဆုိတဲ့အေပၚမွာ အမုန္းပြားဖြယ္ စကားေတြမရွိခဲ့ဘူး။ ေနာက္ေဖ့စ္ဘြတ္ကလည္း ေပၚလစီမရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီးေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚမွာ လူစံုရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေလးေတြပါရွိ တယ္။ ခုေဖ့စ္ဘြတ္ဝင္လာတဲ့အခါမွာ လူ ငယ္ေတြမ်ားတယ္။ လူႀကီးေတြ ဒါ ၁၈ ႏွစ္အထက္ဆုိရင္ သူ႔ဦးေႏွာက္နဲ႔သူ မွန္ တယ္မွားတယ္ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေပ မဲ့ ဒီမွာက ၁၂ ႏွစ္ေအာက္ဆုိ ေဖ့စ္ဘြတ္ စသံုးေနၿပီ။ အဲဒီအခါမွာ ၁၂ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလးေတြက သူမ်ားေတြေျပာတဲ့ဟာ မွာ မွန္တယ္လု႔ိ ထင္သြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီ ေတာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္လည္းပါတယ္။ ေနာက္ ဒါနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ေတြေရာ အကုန္ဝိုင္းသံုးသပ္ၿပီးေ တာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ကို ေျပာ တဲ့အခါ မွာ ေဖ့စ္ဘြတ္ကထည့္တာ ပါ။ ျမန္မာျပည္အတြက္တစ္ခုတည္း အထူး မဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕က ျမန္မာျပည္အ တြက္ စပါယ္ရွယ္လုပ္တယ္ ထင္တယ္။ အဲဒါက မဟုတ္ ပါဘူး။

ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚမွာ ေရးၾကသားၾကတဲ့အခါမွာ တခ်ဳိ႕က ကိုယ့္ အျမင္နဲ႔ ကိုယ္ေျပာတယ္ဆိုေပမယ့္ ဟုတ္ခ်င္မွလည္း ဟုတ္မွာ။ အမွန္တရား လည္း ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မယ္။ ဒါကို ဖတ္ ၾကည့္ၿပီး အမွန္လုိ႔ထင္သြားႏုိင္တယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕ကေလးေတြအတြက္ ဒီလုိ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ျဖဳတ္ခ်တာတုိ႔ ဘာတို႔ လုပ္မယ္ဆုိတာ ေကာင္းပါ တယ္။ကြၽန္ေတာ့္ အျမင္ေျပာရရင္ ခုခက္ တာက ေဖ့စ္ဘြတ္တို႔ အင္တာနက္တုိ႔ဆို တာ ခုမွစၿပီးဖြင့္ေပးတယ္။ သံုးရတယ္။ စကားလံုးအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ အသစ္။ ေနာက္ခုန ကေျပာတဲ့အ ထဲမွာ ကေလး ေတြက တကယ္ကို ထိေတြ႕ခံစားခဲ့ရတဲ့ လူမ်ဳိးထက္ ဒီေဖ့စ္ဘြတ္တုိ႔ အင္တာ နက္တုိ႔ သံုးတဲ့သူမ်ဳိးကို နည္းနည္းအထင္ ႀကီးတယ္။

ေဖ့စ္ဘြတ္ အင္တာနက္သံုး တယ္ဆိုတာ သံုးႏုိင္တဲ့သူပဲ။ ႏုိင္ငံျခား ေရာက္ေနတဲ့သူေတြလည္းပါတယ္။ အဲဒီ ေတာ့ ဒီထဲကေျပာေနတဲ့ဟာေတြက အ မွန္ပဲလို႔ဆုိ တာ မ်ဳိး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရွိေနတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြဆို ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ဒါေလးေတြေခတ္စားတယ္ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပ တာမ်ဳိးလည္းရွိတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ သေဘာ က ဒါဘာ ကိုျပေန တာလည္းဆိုရင္ ေဖ့စ္ ဘြတ္ရဲ႕ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈက ကြၽန္ ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ေတာ္ေတာ္ရွိတယ္။ ေတာ္ေတာ္ႀကီးတယ္။ တျခားေနရာေဒသ ကိုေတာ့ မေျပာႏုိင္ ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီ မွာေတာ့ႀကီးတယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာဘာေျပာ တယ္၊ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ဘယ္သတင္းကဘယ္ လုိျဖစ္တာဆိုတာမ်ဳိး ဒါက အက်ဳိး သက္ ေရာက္ မႈ ေတာ္ေ တာ္ႀကီးတဲ့ အက်ဳိးသက္ ေရာက္မႈ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ခုမွစသံုးခါစ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ခုနေျပာသလုိ လူငယ္ေတြ စိတ္ထဲမွာ ဒါက ဟုတ္တယ္။ မွန္တယ္ လုိ႔ ေတာ္ေ တာ္မ်ား မ်ား ထင္ေနေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူ႔ဟာနဲ႔သူ ညီသြားမွာပါ။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဟုတ္ကဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ ရဲ႕ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈက ရွိေနပါတယ္။

ကိုကိုရဲ
(Ubuntu Myanmar LoCo Team)

တျခားဘာသာစကားေတြအတြက္က်ေတာ့ machine detection ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာအတြက္ အဲဒီစနစ္သံုးလုိ႔ မရေတာ့ ရီပို႔ေတြတက္လုိ႔ရွိရင္ သူတို႔က ၾကည့္လုိ႔ မရဘူး။ အဲဒီအတြက္ ျမန္မာစာတတ္တဲ့ ဝန္ထမ္းကိုခန္႔တယ္လုိ႔ ေျပာသံၾကားတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးနဲ႔ ႏြယ္တာေတြေရးရင္ သူတို႔က စိစစ္ လုိ႔ရသြားၿပီ။ တစ္ခါတေလ ပံုေတြက ႐ိုး႐ိုးပံုေတြျဖစ္ေနၿပီး စာကမွ အမုန္းပြားဖြယ္ျဖစ္ေနရင္ ဘယ္လိုမွ ရီပို႔လုပ္လုိ႔မရဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါမ်ဳိးေတြဆိုရင္ ခုလို ဝန္ထမ္း ခန္႔ ထားေတာ့ စိစစ္လုိ႔ရသြားတာေပါ့။ အဂၤလိပ္စာမွာေတာင္ ရီပို႔ေပးလုိ႔မရေအာင္ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ေရးလုိ႔ရတယ္။ သံတူေၾကာင္းကြဲ ေတြနဲ႔ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဝန္ ထမ္းနဲ႔ဆို တာ ေကာင္းပါတယ္။

တျခားႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္တစ္ခုတည္းမဟုတ္ဘူး။ တျခားတြစ္တာတို႔ ဘာတို႔သံုးၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာက ဒီေဖ့စ္ဘြတ္ကိုပဲ သတင္းထုတ္ျပန္ တဲ့ မီဒီ ယာေတြေရာ အသံုးျပဳသူေတြေရာ အားလံုးက သံုးၾကတယ္။ က်န္တဲ့ ဆုိရွယ္မီဒီယာေတြလည္း သိပ္မသံုးဘူးဆိုေတာ့ ဒီေပၚမွာက ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ သတင္း ျပန္႔ တာ လည္း အရမ္းျမန္တယ္။ ျဖန္႔လိုက္ ရင္တစ္ေန႔မဟုတ္ဘူး အခ်ိန္ပိုင္းနဲ႔ ျပန္႔ တာ။ အဲဒီေတာ့ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်င္တဲ့ သူလည္းသံုးတယ္။ ခုနေျပာသလို ဖြခ်င္ တဲ့သူ လည္း သံုးတယ္။ ဟုတ္တာမဟုတ္ တာအပထား၊ ဖြခ်င္ၿပီဆိုတာနဲ႔ သံုး တယ္။ အဲဒါမ်ဳိးက်ရင္ ရီပို႔လုပ္တဲ့ ပံုနဲ႔ တိုက္စစ္မယ့္ပံုက မ်ားေနမယ္ဆို သူတို႔ ကေက်ာ္သြားမယ္။ အဲဒီေ တာ့ စက္နဲ႔စစ္ တာထက္စာရင္ လူနဲ႔စစ္ေတာ့ ပိုျမင္တာ ေပါ့။ ေဖ့စ္ဘြတ္က တကယ္ေတာ့ ထိခိုက္ ႏုိင္ပါတယ္။

ကိုအာကာဗုိလ္
(၈၈ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင္႕ ပြင္႕လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း)

ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ကြၽန္ေတာ္က ေတာ့ႀကိဳဆုိတယ္။ ဒီေဖ့စ္ဘြတ္ဆိုတာ လူ တုိင္းသံုးေနၾကတာဆိုေတာ့ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးေတြေရးလာတာမ်ားရင္ အဆင္ မေျပဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ဘက္ကပဲ လုပ္လုပ္ ဒီဘက္က တာဝန္ရွိတဲ့သူကပဲ လုပ္လုပ္ေကာင္းပါတယ္။ နည္းပညာပိုင္း ေတြမွာ ဒီကအားနည္းတဲ့အတြက္ သူတို႔ ဘက္က ခုလုိ မ်ဳိးလုပ္ေပးလုိက္တယ္ဆို တာသင့္ေတာ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘာ သာစကားက အြန္လုိင္းမွာဆို အခက္အခဲ ရွိတယ္။ ရွာေဖြေရးပိုင္းမွာေရာ၊ ရွာမရ တာေတြ အစစ အရာရာအခက္အခဲရွိတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့လပိုင္းေတြကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡ ေတြမွာ ဒီလူမႈစာမ်က္ႏွာေတြရဲ႕ ထိခိုက္ မႈက တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပါဝင္ပါတယ္ဗ်။ ေဖ့စ္ဘြတ္က အသံုးျပဳသူအခ်င္းခ်င္းပဲသိ ၿပီး ေဖ့စ္ ဘြတ္ေပၚမွာပဲ ၿပီးသြားမယ့္ ကိစၥ မ်ဳိးေတာ့မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ အဖြဲ႕အစည္း ေတြ၊ အသံုးျပဳသူေတြက ကိုယ့္ရဲ႕ မုိဘုိင္း ဖုန္းေတြနဲ႔သြားေလရာ အသံုးျပဳလာႏုိင္ တယ္။ အဲဒီအတြက္ ေကာလာဟလေတြ လည္း လ်င္ျမန္စြာပ်ံ႕ႏိုင္တယ္။ တကယ္လို႔ ဖုန္းဆက္ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာင္ ဒီေလာက္ လြယ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဘာလို႔ လဲဆုိေ တာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္က သက္ေသသာဓကနဲ႔ ဓာတ္ ပံုနဲ႔စတာမ်ဳိးေတြျဖစ္ေနနဲ႔အခါက်ေတာ့ ယံုၾကည္ၾကတာလည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဖ့စ္ဘြတ္က အျပင္ေလာ ကအတြက္ အ က်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိတယ္ဆုိတာတစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းေတာ့ ဟုတ္တယ္ဗ်။ ဟုတ္တယ္ ဆုိတာလည္း က်ိန္းေသတယ္။ က်ိန္းေသ တယ္ဆုိတာကေတာ့ အားလံုးေျပာေနတဲ့ အရာေတြကို ေဖ့စ္ဘြတ္က ကန္႔သတ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ကန္႔သတ္ရေလာက္ေအာင္ လည္း သူတို႔မွာ စည္းမ်ဥ္းေတြရွိၿပီးသား။လူနည္းစုတစ္စုကေန ဘာသာေရး လူမ်ဳိး ေရးႏြယ္တဲ့ပံုစံမ်ဳိးလုပ္တာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာမွ မဟုတ္ဘူး။ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာ လည္း ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ဘက္က ဘာမွထူးထူးျခားျခား အမွားအ ယြင္းမ ရွိဘူး ဆုိရင္ ဒါကို စိုးရိမ္စရာမလုိပါဘူး။ လြတ္ လြတ္လပ္လပ္သတင္းကို ဖလွယ္ႏုိင္တယ္ လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ ကေတာ့ရွိဖို႔ လို တယ္။ ဒီလူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာကို သံုးၿပီဆုိလုိ႔ရွိ ရင္တတ္ႏုိင္သမွ် ျဖစ္သင့္တာကေတာ့ ကိုယ့္တကယ့္ဓာတ္ပံုကိုအသံုးျပဳၿပီး သံုးသင့္ တယ္။ ေနာက္ကိုယ့္ကို ဆက္သြယ္ လုိ႔ရမယ့္ email ေလာက္ေတာ့ တင္ထားသင့္တယ္။ အဲဒီ လုိမ်ဳိးလုပ္ၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကိုယ့္ရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြကိုခ်ျပရင္ ပို ေကာင္းတယ္။

ျမင္႕ျမတ္ေအာင္ (Fb.Rino Chocalate)
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး၊ မႏၱေလး

ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚက ဘာသာေရး၊ လူ မ်ိဳးေရးေတြ ေရးသားမႈေတြအျပင္မွာ သက္ေရာက္မႈ ရွိ၊ မရွိဆိုတာ ဆန္းစစ္ သံုးသပ္တဲ့အေပၚမူတည္ပါတယ္။ အေျခ အေနကို နား လည္ၿပီး ဥာဏ္ရွိရွိ ဆံုးျဖတ္ သံုးသပ္ဖို႔ပဲလိုတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ Hate Speech ေရးေနတဲ့အေပၚ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အေပၚဆိုရင္ သူတစ္ပါးကို ထိခိုက္တာ ဘာမွ မေကာင္းပါဘူး။ ေဖ့စ္ဘြတ္ရဲ႕ ရည္ ရြယ္ခ်က္ကလည္း အဓိက မိတ္ေဆြတိုးပြားလာဖုိ႔၊ Information ေတြ အျမန္ဆံုး မွ်ေဝဖို႔နဲ႔ ေကာင္းဖို႔ ရည္ရြယ္ ထား တာေလ။ အမုန္းေတြပြားဖို႔ တည္ေထာင္ထားတာမွ မဟုတ္တာ။ အခုမွ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးရတာဆိုလည္း ကိုယ့္ဘာသာတြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္သံုးေပါ့။ သူတစ္ပါးကို မထိ ခိုက္ဘဲလည္း သံုးလို႔ ရပါတယ္။ဝန္ထမ္းခန္႔ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အ ေပၚ ႀကိဳက္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္သံုးရတာ စိတ္ခ်မ္းသာတာေပါ့။ ေကာင္း ဖို႔ရည္ ရြယ္ထားတဲ့အတြက္ ေကာင္း တဲ့ဘက္၊ ေကာင္းတဲ့အျမင္နဲ႔ပဲ အသံုးခ် ေစခ်င္ပါတယ္။

ထက္ေဝ (ေက်ာင္းသား၊ ေရာက္တတ္ရာရာေပ့ခ်္ ေထာင္ထားသူတစ္ဦး – မႏၱေလး)

တကယ္ေတာ့ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚမွာ ေပ့ခ်္ ေထာင္တယ္ဆိုတာ ကိုယ္တစ္ေယာက္ တည္းအတြက္ကိုၾကည့္လို႔မရပါဘူး။ ေဖ့စ္ ဘြတ္ရဲ႕ သေဘာသဘာဝကိုက Socialသံုး တာျဖစ္တဲ့အတြက္ မိမိတစ္ေယာက္ တည္းအတြက္ကိုလည္း ၾကည့္လို႔မရပါ ဘူး။ ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚမွာ ေပ့ခ်္ကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ သတင္းေပးတဲ့ေပ့ခ်္ လည္းရွိတယ္။ ရယ္ရႊင္စရာ၊ ရယ္ေမာ စရာ၊ ဟာသေပ့ခ်္ေတြလည္း ရွိတယ္။ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး ေပ့ခ်္ေတြလည္း ရွိတယ္။ အားကစားအေၾကာင္း၊ ကားအ ေၾကာင္း ေပ့ခ်္ေတြ လည္းရွိ တယ္။ ကြၽန္ ေတာ္တို႔ လူငယ္အေခၚအေဝၚကေတာ့ ေလတိုက္တဲ့ ေပ့ခ်္ေခၚတာေပါ့ (တစ္ နည္းအားျဖင့္ Troll လုပ္တဲ့ေပ့ခ်္) ေပါ့ ဗ်ာ။ သတင္းေပး တဲ့ ေပ့ခ်္ဆိုရင္လည္း သတင္းအမွားေတြ မေပးမိေအာင္ သတိ ျပဳသင့္ပါတယ္။

ဟိုတစ္ေလာကဆိုရင္ ခဏခဏ သတင္းအမွားေတြ ထြက္ထြက္လာတယ္ ဗ်။ ဘာသာေရးပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ တင္လာတဲ့ သတင္း အမွားေတြ အတြက္က်ေတာ့ လူေတြ အတြက္ နစ္နာစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိႏုိင္ ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အမွားအ တြက္နဲ႔ေပါ့ဗ်ာ။ ဟာသေပ့ခ်္ေတြ၊ ရယ္ ေမာစ ရာေပ့ခ်္ေတြမွာ ဆိုရင္လည္း ဒီလို ပါပဲ။ အဲဒီေပ့ခ်္ေတြမွာဆိုရင္ တစ္ခါတ ေလက်ရင္ သေရာ္စာေလးေတြပါတတ္ တယ္။ အဲသေရာ္စာေလးေတြက လူေတြ အတြက္ ရယ္ေမာစရာ လို႔ဆိုေပမယ့္ တစ္ ဖက္လူအတြက္ေတာ့ နစ္နာစရာ ထိခိုက္ စရာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သူဒီသေရာ္ ထားတဲ့ စာေလးေတြက မွန္ေနရင္လည္း တစ္ဖက္သားအတြက္ ဘာမွမျဖစ္ဘူးေပါ့ ဗ်ာ။ ေနာက္ၿပီး အခုကဘာသာေရးေပ့ခ်္ ေတြ အရမ္းကို႐ႈပ္ေထြးေနတယ္။ ဘာသာ ေရးႏွစ္ခု တိုက္ခိုက္ပုတ္ခတ္ေနၾကတာ။ အရမ္းကို ျမင္မေကာင္း၊ ႐ႈမေကာင္းေတြ႕ ေနရတယ္။

ဘာသာဝင္တခ်ိဳ႕ကလည္း ေပ့ခ်္ေတြေထာင္ၿပီး တျခားဘာသာ မေကာင္းေၾကာင္း တိုက္ခိုက္ၾကတယ္။ ႐ိုင္းျပတဲ့ စာသားေတြနဲ႔တပ္ၿပီး  ပံုေတာ္ ေတြမွာ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ Photo Edit ေတြ လုပ္ၿပီး ဝါဒျဖန္႔ၾကတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာ ဝင္ေတြလည္းထိုနည္းတူပါဘဲ။ တျခား ဘာသာမေကာင္းေၾကာင္း ေပ့ခ်္ေတြေထာင္ ၿပီး ပုတ္ခတ္တိုက္ ခိုက္ၾက တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ လည္းအစက တျခားဘာသာဝင္ေတြ ေထာင္ထားတဲ့ ေပ့ခ်္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး ေဒါသျဖစ္မိတယ္။ စိတ္တိုမိတယ္ေပါ့ ဗ်ာ။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ကိုယ့္ ဘာသာ ဝင္ေတြကပါ ေပ့ခ်္ေတြေထာင္ၿပီး ပုတ္ ခတ္ တိုက္ခတ္ၾကတာ ေတြ႕ရလာတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ဘာသာႏွစ္ခုၾကား က ေပ့ခ်္ေတြပြစိတက္လာၿပီး ထိန္းမႏိုင္ သိမ္းမရ ျမင္မေကာင္း၊ ႐ႈမေကာင္း ဗ႐ုတ္သုတ္ခကို ျဖစ္လာၾကတယ္။ အဲဒီ ကိစၥႏွစ္ခုရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းအရင္း ကေတာ့ ေျပလည္ေအာင္ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ အေျဖကို လူေတြက မရွာခ်င္ၾကဘဲ ျပႆ နာေတြပဲ လူေတြကထပ္ၿပီး ရွာေဖြေနၾက တယ္ေလ။

ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ Hate Speech ေရးေနတဲ့အေပၚ ဝန္ထမ္းတစ္ ဦးထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ ဖို႔ ခန္႔အပ္ထား တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္ကို ကြၽန္ေတာ္က ေတာ့ ေထာက္ခံတယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆို ေတာ့ အခုဟာက Hate Speech  ေတာ္ ေတာ္မ်ား မ်ားက ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ ျဖစ္ ၿပီး အလြန္႔ကို ႐ိုင္းျပတဲ့ အျပဳအမူေတြပါ လာတယ္။ ထားလိုက္ပါ မာမား ရယ္ လူ စိတ္မရွိတဲ့ လူေတြကို။ ကြၽန္ေတာ္ က ေတာ့ ေထာက္ ခံတယ္ဗ်ာ။ ဘာလို႔လဲဆို ေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပစ္စလက္ ခတ္ဆန္လာၾကတယ္။ ႐ိုင္းျပတဲ့ အမူ အရာ ေတြ စာသားေတြလည္း ပါလာၾကတယ္။ လူေတြက အရင္တုန္းကအစိုးရက ပိတ္ ပင္ထားတုန္းကက်ေတာ့ ေတာင္ေျပာ ေျမာက္ေျပာေျပာတယ္။ အခု နည္း နည္း ေလးလည္း ဖြင့္ေပးလိုက္ လႊတ္ေပးလိုက္ ေရာ အထိန္းအကြပ္မဲ့ခ်င္လာတယ္။ အရင္တုန္းကဆို လူေတြက ပါးစပ္ေတာင္ က်ယ္က်ယ္ဟရဲၾကတာမဟုတ္ဘူး။ အခု က်ေတာ့ နည္းနည္းေလးလည္း ဖြင့္ေပး လိုက္ေရာ ေဟာင္ဖြာေဟာင္ဖြာ လုပ္လာ ၾကတယ္။ စည္းကမ္းမရွိခ်င္ၾကေတာ့ဘူး။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ မေက်နပ္ရင္ ကို လူအမ်ားအျမင္ သင့္ေတာ္၏ မသင့္ ေတာ္၏ကို မစဥ္းစားေတာ့ဘူး။ ကိုယ္တင္ ခ်င္တဲ့ စာသားေတြ ေလွ်ာက္တင္႐ိုင္းျပ တဲ ့ပံုေတြကိုလည္း တင္ၾကတယ္။ အဲဒီအ တြက္ ထိန္းကြပ္မႈတစ္ခု လိုအပ္လာၿပီ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုေတာ့ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ အခု ခန္႔အပ္လိုက္တဲ့ ဝန္ထမ္းကလည္း တည္ ၾကည္ေျဖာင့္မတ္ၿပီး ႐ိုးသားဖို႔ေတာ့လိုတာ ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီပုတ္ထဲက ဒီပဲ၊ ဒံုရင္းက ဒံုရင္း ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ပိုဆိုးလာၿပီး လႊတ္ထားဖို႔ပဲ အေၾကာင္း ရွိေတာ့တယ္။ အဲဒါကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။ အရင္အစိုးရလို ျပန္ပိတ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အရင္လိုပဲ ဆြံ႕အနားမၾကား ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ျပန္ျဖစ္သြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ အခုဟာက ဘယ္လိုျဖစ္ ေနလဲဆိုေတာ့ အခုဝန္ထမ္းခန္႔အပ္တဲ့ ကိစၥရပ္ကလည္း တစ္ခုရွိတာက ေဘးက ထိန္းေက်ာင္းေပး မယ့္ လူႀကီးကလည္းကေလးကို ထိန္း ေက်ာင္း တတ္ဖို ႔ေတာ့ လိုတယ္ဗ်။ မထိန္း ေက်ာင္းတတ္ရင္လည္း အလကားဘဲ။

Freddy

Speech ေရးတဲ့အေပၚမွာ ေစာင့္ ၾကည့္ဖို႔ ထားမယ္ဆိုတဲ့ဟာက မဆိုးေတာ့ မဆိုးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ Internet Governance Forum  မွာ ေျပာသြားသလိုေပါ့။ ျမန္မာ စာကို ကြၽမ္းကြၽမ္းက်င္က်င္ ေရးတတ္၊ ဖတ္တတ္တဲ့ သူကိုခန္႔မယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္ မာႏုိင္ငံသားကိုပဲ ခန္႔မယ္ဆိုတာ မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ တျခားႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္ ေယာက္ကို ခန္႔တယ္ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ။ အဲ ဒီမွာပါဠိေတြပါဋ္ဆင့္ေတြရဲ႕အနက္အဓိပၸာယ္ ကိုနားမလည္ရင္ေတာ့ ခန္႔ထားလည္း ဘာ မွ ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုးရဲ႕ ေပ့ခ်္ကို အခ်ိန္ျပည့္မၾကည့္ဘဲနဲ႔ သက္ ဆိုင္တဲ့သူရဲ႕ ေပ့ခ်္ကိုပဲ ေသခ်ာအဓိက ထားၾကည့္ရင္ေတာ့ေကာင္းတာေပါ့။ အဲ ဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အရာရာကို လိုက္ၾကည့္ ေနမယ္ဆို ရင္ေ တာ့ သိပ္အဆင္မေျပဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လူတိုင္းမွာကိုယ့္ Personality နဲ႔ ကိုယ္ေလ။

ထူးေအာင္ (ေပ့ခ်္တည္ေထာင္သူတစ္ဦး)
Myanmar Website Facebookpage

ဝန္ထမ္းတစ္ဦးနဲ႔ေတာ့ မလံုေလာက္ဘူးထင္တယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္ကို အသံုးျပဳၿပီး Hate Speech  ေရးသားတာေတြကို ေဖ့စ္ဘြတ္ နားလည္တတ္ကြၽမ္းတဲ့သူ ၁ဝ ေယာက္ေ က်ာ္ေ လာက္ေတာ့ ထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာက ေဖ့စ္ဘြတ္အသံုးျပဳသူ တစ္သန္း ေက်ာ္တယ္ေလ။ အခုလို ေဖ့စ္ ဘြတ္က ေစာင့္ၾကည့္ သူထား တယ္ဆိုတာ ေကာင္း ပါတယ္။လက္ေတြ႕အျပင္မွာေတာ့ အမ်ားႀကီး သက္ေရာက္မႈရွိမယ္မထင္ဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ အျပင္မွာကိုယ့္ သာသာ ကိုယ့္လူ မ်ိဳးေအးေအးေ ဆးေဆး ေနၾကတာပဲ။ ဒါ ေပမဲ့ အျပင္မွာသူတစ္ပါးကို ရန္စက်ဴး ေက်ာ္တိုက္ခိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆိုးက်ိဳး ေတြ ျဖစ္လာႏို င္ပါတယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ က Free Account  ဖြင့္လို႔ရတာဆိုေတာ့ အေကာင့္ဖြင့္ၿပီး ဝင္သံုးၾကတာ။ တကယ္ ေတာ့ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးေတြ ဆက္ ႏႊယ္တဲ့ေရးသားတဲ့ ပထမဆံုးလူေတြက အျပစ္ရွိတာပါ။ သူတို႔ ကေန တစ္ေယာက္ ၿပီး တစ္ေယာက္သိလာၾကၿပီး ကိုယ့္လူမ်ိဳး မခံ သူ႔လူမ်ိဳးမခံစတင္တိုက္ခိုက္လာၾက ေတာ့တာပဲ။

သုတလင္း၊ ခိုင္ႏြယ္ဦး