ရာဇ၀င္တြင္ေသာ မင္းဧကရာဇ္ႏွစ္ပါး

ခ်မ္းၿငိမ္း
အတဲြ (၁၃)၊ အမွတ္(၉)

ကမၻာ့ရာဇဝင္တြင္ အလက္ဇႏၵားသည္ဂရိတ္၊ အေသာက၊ ဂ်ဴးလိယက္ဆီဇာ၊ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ႏွင့္ နပုိလီယံတို႔သည္ ထင္ရွားေသာ စစ္ဘုရင္စစ္သူရဲေကာင္းမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ အလက္ဇႏၵားသည္ဂရိတ္သည္ ဂရိအင္ပါယာ၊ အေသာကဘုရင္သည္ ေမာရိယ(အိႏိၵယ)အင္ပါယာ၊ ဂ်ဴးလိယက္ဆီဇာသည္ ေရာမအင္ပါယာ၊ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္သည္ မြန္ဂိုအင္ပါယာကုိ ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး ျပင္သစ္စစ္ဘုရင္နပိုလီယံသည္ ဥေရာပတိုက္ႀကီးတစ္ခုလံုးလုိလုိ သိမ္းပိုက္ခဲ့ေသာ ဘုရင္ဧကရာဇ္ျဖစ္ခဲ့သည္။

ထုိစစ္ဘုရင္ႀကီးမ်ားသည္ စစ္ပြဲေပါင္းေျမာက္ျမားစြာ ဆင္ႏႊဲၿပီး ေအာင္ပြဲအလီလီရကာ အင္ပါယာႀကီးမ်ားကို သူ႔ေခတ္သူ႔ကာလအေလ်ာက္ သမိုင္းတြင္ ထူေထာင္ခဲ့ၾကေသာ မင္းဧကရာဇ္မ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိဘုရင္ဧကရာဇ္မ်ားထဲတြင္ အထူးျခားဆံုးမွာ အေသာကဘုရင္ျဖစ္သည္။ အေသာကဘုရင္သည္ ကမၻာတြင္ စစ္ေအာင္ႏုိင္ၿပီးေနာက္ စစ္ပြဲမ်ားကို ရပ္တန္႔ခဲ့သည့္ တစ္ပါးတည္းေသာ ဘုရင္ဧကရာဇ္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ အေသာကဘုရင္သည္ ဧကရာဇ္မင္းခ်င္းအတူတူ ကမၻာ့ရာဇဝင္တြင္ လူသားေကာင္းက်ဳိး အမ်ားဆံုး သယ္ပုိးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ေသာ မင္းဧကရာဇ္လည္းျဖစ္ခဲ့သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဂရိဘုရင္အလက္ဇႏၵားသည္ အက္ဒရာတစ္ပင္လယ္မွ အိႏၵဳျမစ္သို႔တိုင္ အေရာက္လွမ္းၿပီး ဂရိအင္ပါယာထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္ျငား စစ္ပြဲမ်ားေအာင္ႏုိင္ၿပီး ေသရည္အရက္ေသာက္စားရာမွ အသက္(၃၃)ႏွစ္ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္အခ်ိန္မွာပင္ ေဘဘီလံုၿမိဳ႕၌ နတ္ရြာစံခဲ့သည္။ အလက္ဇႏၵားနတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ ၎၏အင္ပါယာသည္ တစ္မုဟုတ္ခ်င္း ၿပိဳက်ပ်က္စီးသြားခဲ့သည္။ ဂ်ဴးလိယက္ဆီဇာသည္လည္း ဘုန္းတန္ခုိးေနလေတာက္ပခ်ိန္တြင္ အီဂ်စ္အလွဘုရင္မ ကလီယုိပါထရာႏွင့္ေတြ႕ၿပီး အာသာရမက္ငမ္းငမ္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္လြန္ေနရာမွ ၎အာဏာႀကီးထြားလာျခင္းကို မ႐ႈစိမ့္သည့္ လူယံုပုေရာဟိတ္မ်ား လက္ခ်က္ျဖင့္ နတ္ရြာလားခဲ့သည္။ ျမင္းသည္ေတာ္အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ မြန္ဂုိဘုရင္ဂ်င္ဂ်စ္ခန္သည္ ယဥ္ေက်းမႈလံုးလံုးမရွိ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ စစ္ဘုရင္တစ္ပါးအျဖစ္သာ အနိစၥေရာက္ခဲ့သည္။ စစ္ဘုရင္နပိုလီယံသည္ကား တိုက္ပြဲအလီလီတိုက္ရင္း ဝါတာလူးစစ္ပြဲ႐ံႈးနိမ့္ရာမွ စိန္႔ဟယ္လီနာကြၽန္းသို႔ ပို႔ေဆာင္ခံရကာ မေသခင္အ႐ူးသဖြယ္ ခံစားခဲ့ရသည္။ အေသာကဘုရင္မွာကား စစ္ပြဲမွေသေက်ပ်က္စီးမႈမ်ားကို သတိသံေဝဂရၿပီး အခ်ိန္မီျပင္ဆင္ကာ ဗုဒၶသာသနာအက်ဳိးသယ္ပုိးရင္း နန္းသက္(၃၈)ႏွစ္တိုင္တိုင္ စံျမန္းသြားေသာ တစ္ပါးတည္းေသာ မင္းဧကရာဇ္ျဖစ္ခဲ့သည္။

သီရိဓမၼာေသာကမင္း(ဝါ) အေသာကဘုရင္

ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔သိေသာ သီရိဓမၼာေသာကမင္း (ဝါ) အေသာကဘုရင္သည္ ေမာရိယမင္းဆက္ တည္ေထာင္သူ စႏၵရဂုတၱမင္းႀကီး၏ ေျမးေတာ္ျဖစ္သည္။ ေယ႐ႈခရစ္မေပၚထြန္းမီ ၂၆၈ ႏွစ္တြင္ ဘုရင္ျဖစ္လာၿပီး အိႏိၵယတိုက္ႀကီးတစ္ခုလံုးကို ၎၏အင္ပါယာအျဖစ္ သြတ္သြင္းခဲ့ေသာ ရွင္ဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္ခဲ့သည္။ အေသာကဘုရင္သည္ အိႏိၵယတိုက္သာမက အာရွအလယ္ပိုင္းထိ နယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္ၿပီး က်န္ရွိေနေသးေသာ အေရွ႕အာရွႏွင့္ ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားကို အင္ပါယာထဲသြတ္သြင္းရန္ စစ္ပြဲအႀကိမ္ႀကိမ္တိုက္ခဲ့သည္။ ထုိသို႔တိုက္ခိုက္ရင္း အိႏိၵယအေရွ႕ပင္လယ္ကမ္းေျခတြင္ရွိေသာ ကလိဂၤျပည္ကုိဝင္တိုက္ရာ၌ အခက္အခဲႀကံဳေတြ႕ရေလသည္။ တိုင္းျပည္ငယ္သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကလိဂၤတိုင္းသူျပည္သားမ်ားသည္ ရဲရဲဝ့ံဝ့ံအသက္အေသခံ၍ အေသာကဘုရင္၏တပ္မ်ားကို ခုခံတိုက္ခိုက္ေလရာ စစ္ပြဲအျပင္းအထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည္။ သို႔ရာတြင္ အင္အားခ်င္းမမွ်တ၍ ကလိဂၤျပည္သည္ ေနာက္ဆံုးတြင္ အေသာက လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္ခဲ့ရွာသည္။ ဤတြင္ အေသာကဘုရင္သည္ ျပင္းထန္လြန္းေသာ စစ္ပြဲမွ စစ္အနိ႒ာ႐ံုမ်ားကိုျမင္ေတြ႕ၿပီး ႀကီးစြာတုန္လႈပ္သြားေလသည္။ စစ္ပြဲတြင္ ကလိဂၤစစ္သည္ႏွင့္ ျပည္သူျပည္သား တစ္သိန္းေက်ာ္ အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရၿပီး လူေပါင္းတစ္သိန္းငါးေသာင္းကို သုံ႔ပန္းအျဖစ္ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္လာခဲ့ကာ ေျချပတ္လက္ျပတ္ျဖင့္ ဒုကၡသည္ေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာကုိ အေသာကဘုရင္ ျမင္ေတြ႕ၿပီး သတိသံေဝဂရကာ ထုိမွစ၍ စစ္ပြဲကို လံုးလံုးစြန္႔ခြာေသာ ဘုရင္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အေသာကဘုရင္သည္ နန္းစံသက္ကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုး ဗုဒၶဘာသာ၏ သားတပည့္တစ္ဦးအျဖစ္ ခံယူကာ ျပည္သူျပည္သားမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေလသည္။ အေသာက ဘုရင္နန္းစံသက္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ(အိႏိၵယတိုက္) သည္ ေပ်ာ္ေမြ႕ဖြယ္အေကာင္းဆံုးေသာ ႏွစ္ကာလမ်ားဟု သမိုင္းဆရာမ်ား အဆိုရွိခဲ့သည္။ အေသာကဘုရင္သည္ ဗုဒၶသာသနာျပန္႔ပြားေလေအာင္ ႏုိင္ငံအရပ္ရပ္၌ ေက်ာက္တိုင္မ်ားထြင္းထုကာ ေက်ာက္စာမ်ားေရးထုိးခဲ့သည္။ ထုိေက်ာက္စာအခ်ဳိ႕သည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္လာသည့္တိုင္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ဆဲျဖစ္သည္။ အေသာကဘုရင္သည္ ဗုဒၶသာသနာ ျပန္႔ပြားေစေရးသာမက ျပည္သူျပည္သားမ်ား စားဝတ္ေနေရးေျပလည္ေစရန္ အဘက္ဘက္မွ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္႐ံုမွ်မက လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ တိုင္းျပည္တိုးတက္ေစေရးအတြက္ တကၠသိုလ္မ်ား တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ ကမၻာ့ပထမဦးဆံုးေသာ တိရစၧာန္ေဆးကုသေရးႏွင့္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္ စီမံေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ထုိသို႔ေသာ ရွင္ဘုရင္သည္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ၾကာသည့္တိုင္ ေႏွာင္းလူတို႔ ၎၏အမည္ကို မေမ့ေသး။ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ျဖင့္ ေက်ာ္ေစာထင္ရွားဆဲျဖစ္ပါသည္။

တ႐ုတ္ဘုရင္ရွီဟြမ္တီ

အေသာကဘုရင္ႏွင့္ေခတ္ၿပိဳင္ တစ္ၿပိဳင္တည္းလုိလုိ တ႐ုတ္ျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူမွာ နာမည္ေက်ာ္ တ႐ုတ္ဧကရာဇ္ရွီဟြမ္တီ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ၍ တ႐ုတ္ဘုရင္ တစ္ပါးၿပီးတစ္ပါး အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ခဲ့ၿပီး ရွီဟြမ္တီမတိုင္မီ‘ေခ်ာင္’မင္းဆက္သည္ ႏွစ္ေပါင္း ၈၇၆ ႏွစ္တိတိ ၾကာခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဘီစီ ၂၄၆ တြင္ နန္းတက္လာေသာ ဝင္က်င္အမည္ရွိ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ သမိုင္းတြင္ လူသိမ်ားသည့္ ရွီဟြမ္တီဘုရင္သည္ သူတလူငါတမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ျပည္နယ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ၿပီး က်ယ္ေျပာေသာ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးကို စုစည္းႏုိင္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၎၏လက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္၌ ဆုိးရြားေသာအျဖစ္အပ်က္မ်ား ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ပါသည္။ ရွီဟြမ္တီသည္ နန္းတက္လွ်င္တက္ခ်င္း ေရွးတ႐ုတ္မင္းအဆက္ဆက္တို႔ အုပ္စိုးခဲ့သည္ကို ပယ္ဖ်က္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္၏ ပထမဆံုးေသာ မင္းဧကရာဇ္အျဖစ္ ခံယူေလသည္။ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးႏွင့္ပတ္သက္၍ သမိုင္းတြင္ သူ႔မတိုင္မီ မည္သည့္အခ်က္အလက္မွမရွိေစရဟုဆိုကာ သမိုင္းမွတ္တမ္းေရးထုိးထားေသာ စာအုပ္မ်ား၊ အစီရင္ခံစာမ်ား၊ ဘာသာေရးက်မ္းဂန္မ်ားအားလံုးကုိ ေျမလွန္မီး႐ိႈ႕ပစ္ေလသည္။ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားကိုးကြယ္ေသာ ကြန္ျဖဴးရွပ္စ္ႏွင့္ လာအုိဇူဝါဒ သေဘာတရားစာအုပ္မ်ားကို အစုလိုက္အပံုလိုက္ မီးတင္႐ိႈ႕သည္။ စာအုပ္ပိုင္ဆုိင္သူ မည္သူ႔ကိုမဆုိ ေသဒဏ္ေပးမည္ဟု အမိန္႔ထုတ္ျပန္သည္။ ထုိအမိန္႔ေတာ္အတိုင္းပင္ ကြန္္ျဖဴးရွပ္စ္ပညာရွင္ ၄၆၀ ေက်ာ္အား အရွင္လတ္လတ္ ေျမျမႇဳပ္စီရင္ခဲ့ပါသည္။ ရွီဟြမ္တီလက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းရွိ သိန္းႏွင့္ခ်ီေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ ေပမူမ်ားမီး႐ိႈ႕ခံရၿပီး ပညာရွင္အမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရသည္။ ရွီဟြမ္တီသည္ မင္းဧကရာဇ္တစ္ပါးျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ကမၻာ့သမိုင္းဝင္ မိုင္ေပါင္းေလးေထာင္ေက်ာ္ ရွည္လ်ားေသာ မဟာတံတုိင္းႀကီးကို ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။ ‘မဟာတံတိုင္းမေရာက္ျငား ေယာက္်ားဘသားမျဖစ္ျငား’ ဟူသည့္အဆုိပင္ ေပၚထြန္းခဲ့ေသာ ႀကီးက်ယ္ျမင့္မားသည့္ မဟာတံတိုင္းႀကီးသည္ ရွီဟြမ္တီ၏ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေၾကာင့္ ေပၚထြက္လာေသာ တံတုိင္းႀကီးျဖစ္သည္။

ေဆာက္လုပ္စဥ္ကာလက ေျမာက္ျမားစြာေသာ လူ႔အသက္မ်ားကို စေတးခဲ့ရသည္။ ရွီဟြမ္တီသည္ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ ၎၏တ႐ုတ္မင္းဆက္ကုိ ထူေထာင္ရန္ႀကံစည္ခဲ့ေသာ္လည္း ကြယ္လြန္ၿပီး သံုးႏွစ္အၾကာမွာပင္ မင္းဆက္ျပတ္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ရာဇဝင္တြင္ အတိုဆံုးေသာ မင္းဆက္လည္းျဖစ္ခဲ့သည္။ ရွီဟြမ္တီမရွိေသာအခါ တ႐ုတ္ျပည္သူျပည္သားမ်ားသည္ ျမႇဳပ္ႏွံသိမ္းဆည္းထားေသာ က်မ္းဂန္မ်ားကို အသီးသီးေဖာ္ထုတ္ကာ မူလအတိုင္း ျပန္လည္ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္။ ရွီဟြမ္တီကြယ္လြန္သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း သမိုင္းတြင္ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးသူ၊ ပညာရွိမ်ားကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခဲ့သူ မင္းဆုိးမင္းညစ္အျဖစ္ ေႏွာင္းလူတို႔ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရေလသည္။

အေသာကေက်ာက္စာတိုင္ကမၸည္း

အေသာကဘုရင္မင္းျမတ္သည္ အိႏိၵယႏုိင္ငံတစ္ဝန္း ၎၏ ေဆာင္ရြက္ပံုမ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ ယံုၾကည္သက္ဝင္မႈ၊ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚထားရွိသည့္ သေဘာထားႏွင့္ အနာဂတ္သာသနာအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေက်ာက္စာမ်ားေရးထုိးခဲ့ရာ သမိုင္းတြင္ အေသာကေက်ာက္စာဟု ထင္ရွားခဲ့သည္။ အေသာကဘုရင္သည္ ၎၏လက္ထက္ တိုင္းျပည္သာယာဝေျပာပံု၊ ျပည္သူတို႔အေပၚထားရွိသည့္ သေဘာထားမ်ားကို ေက်ာက္စာေရးထုိးခဲ့ရာ၌ ေက်ာက္စာတစ္ေနရာတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ပြဲေတာ္တည္ေနသည့္အခါျဖစ္ေစ၊ အေဆာင္ေတာ္ကူးေနသည့္အခါျဖစ္ေစ၊ ယာဥ္ရထားေပၚေရာက္ေနသည့္အခါျဖစ္ေစ၊ နန္းဥယ်ာဥ္ထဲ ေရာက္ေနသည့္အခါျဖစ္ေစ၊ မည္သည့္အခ်ိန္မဆို၊ မည္သည့္ေနရာမဆုိ၊ ဘုရင့္အေထာက္ေတာ္မ်ားသည္ ျပည္သူ႔အေရးအခင္းျဖစ္ပါက ငါ့ကိုအၿမဲမျပတ္ သတင္းၾကားေလွ်ာက္ေနရမည္။ အခက္အခဲ တစ္စံုတစ္ရာ ေပၚေပါက္လာပါက အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး ငါ့ကိုသံေတာ္ဦးတင္ရမည္။ အေၾကာင္းမူကား ငါသည္ ျပည္သူ႔အက်ဳိးအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ပံုႏွင့္ပတ္သက္၍ ေရးထုိးခဲ့သည္။ ထင္ရွားေသာ အဓိကေက်ာက္စာတိုင္တြင္ကား ဘာသာအယူဝါဒတိုင္းသည္ အေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းမဟုတ္ တစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ ေလးစားအပ္၏။ လူသည္ အျခားဘာသာအယူဝါဒကုိ ေလးစားသမႈျပဳျခင္းအားျဖင့္ မိမိဘာသာအယူဝါဒကို ျမႇင့္တင္ေပးရာေရာက္၏။ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ အျခားပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ဘာသာအယူဝါဒမ်ားကိုလည္း အက်ဳိးျပဳရာေရာက္ေပသည္ဟု ေက်ာက္စာ၌ ေရးထုိးထားပါသည္။

အေသာကေက်ာက္စာတုိင္ကို ပမာျပဳ၍ ဗုဒၶသာသနာအလံလႊင့္ထူထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမွ ရဟန္းရွင္လူမ်ား ဆင္ျခင္သတိ ရွိေစခ်င္ပါသည္။

ရည္ၫႊန္း

၁။ Glimpses of world History (Nehru)

၂။ အေသာကမင္းတရားႀကီး၏ အတၳဳပၸတၱိႏွင့္ ကမၸည္းေက်ာက္စာ

Aye Chan Mon# Credit To :http://www.7daynewsjournal.com/
မိတ္ေဆြဒီလင္႔ https://www.facebook.com/excellencemediaကလစ္ေလးတခ်က္ႏွိပ္လိုက္ရုံျဖင္႔ သတင္းအစုံကို ဖတ္ရမွာပါ ႏိုပ္ဘို႔မေမ႔နဲ႔ေနာ္

1