“လွ်ပ္စစ္ ပိုလွ်ံလို႔ ေရာင္းရတာ မရွိေသးပါဘူး”

လွ်ပ္စစ္မီတာ သံုးစြဲရာတြင္ ဝန္ေဆာင္ခ ျမင့္မားလာေသာ္လည္း လွ်ပ္စစ္မီး ျဖန္႔ျဖဴးမႈပိုင္း အားနည္းျခင္း၊ မီးအား မမွန္ျခင္း၊ ခံႏိုင္ဝန္ မမွ်သည့္အတြက္ မီးေလာင္ကၽြမ္းမႈတို႔ကို ျပည္သူမ်ား ခံစားေနရပါတယ္။ ဒီလို ျပႆနာေတြ အျပင္ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနက စီမံကိန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အားနည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စီမံကိန္း အက်ိဳးအျပစ္မ်ားကို ျပည္သူမ်ား သိရွိမႈ နည္းပါးေနတာကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။

ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးလည္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈအေပၚ ဝန္ႀကီးဌာနက ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားကို တိက်စြာ သိရွိရန္ လိုအပ္လ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္ေရးပိုင္းမွာလည္း ျပည္သူဘက္က ကန႔္ကြက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနလ်က္ရွိရာမွာ ဒီလိုကိစၥရပ္ေတြကို လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ၀န္ႀကီးဌာနက ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေနပံုမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဧရာဝတီ သတင္းဌာနက အႀကီးတန္း သတင္းေထာက္ ေမခက လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္စိုးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး။      ။ အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လွ်ပ္စစ္မီး သံုးစြဲမႈ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဝန္ႀကီးအေနနဲ႔ ဘာမ်ား ေျပာခ်င္ ပါသလဲ။

ေျဖ။       ။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ လွ်ပ္စစ္မီးက လိုအပ္ေနတုန္းပါပဲ။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လွ်ပ္စစ္မီး သံုးစြဲေနသူ ပမာဏက လူဦးေရရဲ႕ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ က်န္ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက လွ်ပ္စစ္မီး မရေသးပါဘူး။ ျပည္သူအတြက္ လွ်ပ္စစ္မီးက ေနာက္ထပ္ လိုအပ္ေနဦးမွာပါ။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ဘယ္လို ေျဖရွင္းႏိုင္မလဲ ဆိုတာကို လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္။ ဒီျပႆနာက ေရရွည္အတြက္ပါ စဥ္းစားရပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ႏွစ္ေတြမွာ လွ်ပ္စစ္မီး လိုအပ္ခ်က္က ျမင့္မားလာဦးမယ္။ အခုခ်ိန္အထိ တႏိုင္ငံလံုးကိုေတာင္ ျပည့္မွီေအာင္ မေပးႏိုင္ေသးဘူးလို႔ ေျပာရမွာဆိုေတာ့ ဒီအခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔ ေျပလည္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလး လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။

ေမး။      ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိ အေျခအေနအရ လွ်ပ္စစ္မီးက လိုအပ္ေနတုန္းပဲလို႔ ဝန္ႀကီးတို႔ ေျပာခ်င္တာလား။ ပိုလွ်ံလို႔ ေရာင္းတယ္ဆိုတဲ့ စကားေတြ ထြက္ခဲ့ေတာ့ ဒီအေပၚမွာ ဝန္ႀကီးတို႔ ဘယ္လိုမ်ား ေျပာခ်င္ပါေသးလဲ။

ေျဖ။       ။ မပိုလွ်ံပါဘူး။ လိုေနတုန္းပါ။ ႏွစ္တႏွစ္ကို ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း လိုအပ္ခ်က္ ရွိေနပါတယ္။ ထုတ္လုပ္မႈက အခုခ်ိန္ထိ လက္ရွိ သံုးစြဲေနမႈကိုေတာင္ ျပည့္မွီေအာင္ မထုတ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ မပိုလွ်ံတဲ့အတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ေရာင္းခ်ရတာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္မႈမွာ အက်ိဳးတူ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္တာပဲ ရွိပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ပိုလွ်ံလို႔ ေရာင္းရတာ မရွိေသးပါဘူး။

ေမး။      ။ လွ်ပ္စစ္မီး ပိုလွ်ံတယ္၊ မပိုလွ်ံတယ္ဆိုတဲ့ အေပၚမွာ ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ဝန္ႀကီးဌာန အေပၚ ယံုၾကည္မႈ အားနည္းေနတာေတြ ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ဒီအေပၚကို ဘာမ်ား ေျပာခ်င္ပါေသးလဲ။ လွ်ပ္စစ္မီး ျပည့္မွီေအာင္ ရဖို႔ ဘာေတြမ်ား ခက္ခဲေနေသးတယ္ဆိုတာ သိပါရေစ။

ေျဖ။       ။ လူထု လိုခ်င္ေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီး က်ေနာ္တို႔ ေပးခ်င္ပါတယ္။ အခက္အခဲက ႏိုင္ငံေတာ္က လွ်ပ္စစ္မီး ထုတ္တာ အရမ္းေနာက္က်ေနပါတယ္။ အခု သံုးေနတာေတာင္ ျပည့္မွီေအာင္ ေပးႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားလုပ္ေန ရတယ္။ အခုခ်ိန္အထိ တတိုင္းတျပည္လံုး အတြက္ လွ်ပ္စစ္မီးကို ျပည့္ေအာင္ေပးဖို႔ မထုတ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ျပည့္မွီေအာင္ ေပးရာမွာ မေလာက္မငွေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ ဓာတ္အားေတြက ေႏြမွာဆို မၾကာခဏ ဓာတ္အားေတြ အျပည့္အဝ ေပးေသာ္လည္း ဓာတ္အား ခဏခဏ ျပတ္ရတယ္။ ဒီျပႆနာက ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သံုးစြဲေနတဲ့ ဓာတ္ႀကိဳးေတြက ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ၆၀ နီးပါး ျဖစ္ေနေတာ့ မၾကာခဏ ဆိုသလို ဓာတ္အား ျပတ္ေတာက္တာေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလးမွာလည္း ျဖစ္တယ္။

ေမး။      ။ ဒါဆို လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား လိုအပ္ခ်က္က တႏွစ္တႏွစ္ ပိုမ်ားလာတယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ ပိုမ်ားလာတာလဲ သိပါရေစ။

ေျဖ။       ။ ၂၀၁၁ ကေန ၂၀၁၃၊ ၂၀၁၄ အထိ ျပန္ၾကည့္ရင္ တႏွစ္ကို လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း လိုအပ္ေနတယ္။ ႏွစ္တိုင္း ျပည္သူေတြက ဒီပမာဏကို တိုးသံုးတယ္။ အခုဆို တႏွစ္ကို မဂၢါဝပ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ တက္လာတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မွာဆို မဂၢါဝပ္ ၂၂၀၀ နဲ႔ ၂၃၀၀ ေလာက္ သံုးလာမယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည့္မီေအာင္ ျဖည့္ဖို႔ လိုေနတယ္။ ဒီဟာ ျပည့္မီေအာင္ ဂတ္စ္ တာဘိုင္ေတြ တည္ရတယ္။ ေရအား လွ်ပ္စစ္ေတြကို အျမန္ဆံုး လည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးရတယ္။

ေမး။      ။ အခုခ်ိန္အထိ ရန္ကုန္မွာေတာင္ လွ်ပ္စစ္မီး ျပည့္ဝစြာ မသံုးႏိုင္ေသးတာ မီးအား မမွန္တာေတြက ဘယ္လို အခက္ခဲေၾကာင့္ ျဖစ္ေနတာပါလဲ။ ဒါေတြကို ဘယ္လို ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတာ သိပါရေစ။

ေျဖ။       ။ လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ၂၀၁၂ က စၿပီး Master Plan တခုကို ကမာၻဘဏ္၊ အာရွဖြ႔ံေရးဘဏ္ (ADB) တို႔ကေန နည္းပညာ အေထာက္အကူေတြ ေပးပါတယ္။ ေရးဆြဲႏိုင္ဖို႔ ေလ့လာၾကပါတယ္။ ေလ့လာေတာ့ အဆင့္ျမင့္တင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ရန္ကုန္ တေနရာထဲကို ေဒၚလာ သန္း ၂၁၄ သန္းေလာက္ အကုန္က်ခံျပင္မွ ႏိုင္ငံတကာလို မီးျပည့္ဝစြာ သံုးႏိုင္ပါမယ္။ ဒါက ကမာၻဘဏ္က စစ္ေဆး ေတြ႔ရွိတာပါ။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရန္ကုန္ကို ေခ်းေငြေတြယူၿပီး စျပင္ ေနပါၿပီ။ အပိုင္းလိုက္ စလုပ္ေနပါၿပီ။ လာမည့္ႏွစ္ေတာ့ အပိုင္းလိုက္ ျပတ္တာေတြ၊ မီးအား မမွန္တာေတြ ဒီထက္ ပိုနည္းသြားပါမယ္။

ေမး။      ။ ဒါဆို အခု အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ ဘယ္ေဒသေတြကို မီးေပးႏိုင္တာ ရွိေနၿပီလဲ၊ သိပါရေစ။

ေျဖ။       ။ က်ေနာ္တို႔ စတက္လာခ်ိန္မွာ ရန္ကုန္ကို အရင္ကထက္ ပိုေပးလာ ႏိုင္တယ္။ ေနာက္ မႏၲေလး၊ ဧရာဝတီတိုင္း၊ ပဲခူး၊ မေကြး၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း၊ ေျမာက္ပိုင္း၊ ကယားျပည္နယ္ တခ်ိဳ႕တဝက္ ရေနၿပီ၊ ေနာက္ မရတာဆို တနသၤာရီတိုင္း၊ ရွမ္းအေရွ႕၊ ကခ်င္၊ ရခိုင္၊ ခ်င္းနဲ႔ စစ္ကိုင္း မရေသးဘူး။ ကခ်င္ဆို ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ရေနၿပီ။ ခ်ီေဗြငယ္ကေန ေပးတာ ကားလမ္းတေလွ်ာက္ မီးေပးႏိုင္ၿပီ။ ရွမ္းေျမာက္မွာ ဆိုလည္း ေပးႏိုင္ေနၿပီ။ ကယားျပည္နယ္က ၇၀ ရာခိုင္နႈန္း ဒီ ၂၀၁၄၊ ၂၀၁၅ မွာ ရမယ္။ တနသၤာရီဆိုလည္း ေနာက္ ၆ လေလာက္မွာ ရမယ္။ ထားဝယ္ ကံေပါက္ ရမယ္။ ရခိုင္မွာဆို ေတာင္ကုတ္- သံတြဲမွာ ၂၄ နာရီ မီးရေနတာ အခု ဒီဇင္ဘာမွာဆို ရခိုင္တခုလံုး ရမယ္။ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ လာမယ့္ႏွစ္မွာ ဟားခါး၊ ဖလမ္း၊ တီးတိန္ စရမယ္။ ယခင္ ထပ္တိုး ရေနတာေတြပါ။ ေက်ာက္ျဖဴမွာဆို ဂက္စ္ လွ်ပ္စစ္တာဘိုင္ေတြ လုပ္ေပးေနတယ္။ စစ္ကိုင္းဘက္က တခ်ိဳ႕တဝက္ ရေနၿပီ။ ေျမာက္ဘက္ နာဂေဒသကိုလည္း ေပးသြားမွာပါ။ တနသာၤရီဘက္ကို ဂက္စ္တာဘိုင္ေတြနဲ႔ ေပးဖို႔ လုပ္သြားမယ္။ ဒီ၂၀၁၅ အတြင္းမွာ ကယား၊ ရခိုင္နဲ႔ ခ်င္းကို ေတာ္ေတာ္ေလး မီးရေအာင္ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ သြားမွာပါ။

ေမး။      ။ ဒီအပိုင္းက ဘယ္ေတာ့ေလာက္ စလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားပါလဲ။ ျပဳျပင္မႈေတြ လုပ္ရမွာပါတယ္ ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုေတြ ျပဳျပင္မလဲ။ ကုန္က်ေငြေရာ အေသးစိတ္ တြက္ခ်က္ၿပီးၿပီလား ဆိုတာ သိပါရေစ။

ေျဖ။       ။ ဒါက ၂၀၃၀ အထိ အပိုင္းလိုက္ လုပ္ရမွာပါ။ ေနာက္ႏွစ္ကစၿပီး လုပ္မွာပါ။ ႏွစ္အလိုက္ အပိုင္းလိုက္ လုပ္ေဆာင္ရမွာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔က ပထမစစခ်င္းေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ႀကီးႀကီးမားမား ေငြသံုးစြဲမႈ လုပ္ေဆာင္ရမယ္။ ထပ္တိုးတာေတြ ျဖည့္လုပ္မွာေတြ လုပ္ေဆာင္ ရမွာပါ။ အၾကမ္းဖ်င္းကေတာ့ ဘာေတြ လဲရမလဲ ႏွစ္အလိုက္လုပ္ဖို႔ ဆြဲေပးထားတာပါ။ ဘယ္ေလာက္အထိ ကုန္က်ႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ သူတို႔ ဆြဲေပးတာမွာ မပါဝင္ပါဘူး။ အဓိက ကေတာ့ လုပ္ရမယ့္ ႏွစ္အလိုက္ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ ဘတ္ဂ်က္နဲ႔ လိုက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ ဒီအတြက္ ေခ်းေငြေတြ ယူၿပီး လုပ္မွာ ရွိပါတယ္။ JICA က ပထမဆံုး ODA စေပးမွာ ရွိတယ္။ သန္း ၆၀ နဲ႔ ပထမအရစ္ စလုပ္မွာပါ။

ေမး။      ။ လွ်ပ္စစ္မီး ျပည္႔စံုဖို႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္ေတြ လုပ္ဖို႔ လိုတယ္ ဆိုေတာ့ အခု လက္ရွိ ျမစ္ဆံုက ျပန္အသက္သြင္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနတယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ အဲဒီအေပၚ ဝန္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ရွိပါလဲ။

ေျဖ။       ။ ကုမၸဏီဘက္က လုပ္ေဆာင္ ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ကူညီေပးဖို႔ မရွိဘူး။ သမၼတ စကားအတိုင္း အတည္ပါဘဲ။ ေနာက္၂၀၁၅ မွာ လုပ္ျဖစ္၊ မလုပ္ျဖစ္က ေနာက္တက္လာမယ့္ သမၼတ အေပၚ မူတည္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ လုပ္ခြင့္ေပးဖို႔ မရွိပါဘူး။

ေမး။      ။ ၂၀၁၅ အလြန္မွာ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ရရွိမႈ အေျခအေန ဘယ္လိုမ်ဴိး ရွိႏိုင္ပါသလဲ။ ျပည္သူေတြ အတြက္ ျပည္႔စံုမႈ ရွိေအာင္ ရႏိုင္မယ္ ထင္ပါသလား။

ေျဖ။       ။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာက ေႏြရာသီမွာဆို ဓာတ္အား မဂၢါ၀ပ္၂၀၀၀ ေလာက္၊ မိုးရာသီဆို ၂၅၀၀ ေလာက္ပဲ ထုတ္ႏိုင္တယ္။ ဒါက အစြမ္းကုန္ပဲ။ ကုန္ကုန္ ေျပာရရင္ မဂၢါဝပ္ ၂၈၀၀ က မိုင္ကုန္ပဲ။ ဒီေတာ့ ဒီထပ္ ပိုမေပးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒီခ်ိန္မွာ ျပန္ၾကည္႔ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ မီးရတယ္။ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက မရေသးဘူး။ ႏွစ္တိုင္း မီးရတဲ့ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးသံုးတယ္။ ၂၀၁၅ဆို မဂၢါဝပ္ ၄၀၀၀ ေလာက္ သံုးမယ္လို႔ ေမွ်ာ္မွန္းတယ္။ ဒီပမာဏကို ေပးႏိုင္ဖုိ႔ က်ေနာ္တို႔ လွ်ပ္စစ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ လိုေနၿပီ။ အခုခ်ိန္ထိ အမ်ားဆံုး မဂၢါ၀ပ္ ၂၈၀၀ ပဲ ထုတ္ႏိုင္တယ္။ ရွိသမွ် အကုန္ ထုတ္တာေနာ္။ ဒီေတာ့ လွ်ပ္စစ္ထုတ္ဖို႔ လိုေနတယ္။ မထုတ္ခဲ့ရင္ ေပးစရာ လွ်ပ္စစ္ မရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အရင္ကထက္ အေျခအေန ဆိုးႏိုင္တယ္။

၂၀၁၅ ကေန ၂၀၃၀ အထိ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၁၄၀၀၀ မဂၢါဝပ္ အသံုး ရွိႏိုင္တယ္။ ဒါက က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို လုပ္မလဲ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ အျပင္ ျပည္သူေတြပါ ဝိုင္းစဥ္းစားေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဓာတ္အားေတြ ဆက္တိုက္ လိုေနတယ္ ဆိုရင္ ၂၀၁၅ မွာ တက္လာမယ့္ အစိုးရ ဘယ္လို ေျဖရွင္းမလဲ။ လိုေနတဲ့ ဓာတ္အားေတြကို ဘယ္ကေန ျဖည္႔မလဲ။ ျဖည့္ဖို႔ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔မွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ေတြ ေက်ာက္မီးေသြး ေတြကေန လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဒီဟာေတြ မလုပ္ဘဲ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မထုတ္ႏိုင္ဘူး။ ထုတ္ႏိုင္တဲ့ နည္းရွိရင္ ေျပာေပး အႀကံဥာဏ္ေပးပါ။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ျပည္သူေတြ လိုအပ္တာ ရဖို႔ က်ေနာ္တို႔ စီမံကိန္းေတြ လုပ္မွရမယ္။

က်ေနာ္တို႔က ရပ္နားထားရင္ ေနာက္ေနာင္ အစိုးရ ပိုခက္ခဲမယ္။ ႏွစ္ ၃၀ စီမံကိန္းမွာ ဘယ္ႏွစ္ခုႏွစ္မွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဘယ္ေလာက္ ၿပီးရမလဲ။ ေက်ာက္မီးေသြး ဘယ္ေလာက္ ၿပီးရမလဲ ဆိုတာကို အစီအမံ ခ်ထားတယ္။ ဒါေတြ သူ႔ႏွစ္နဲ႔သူ ၿပီးမွ ျပည္သူေတြ လိုလားတဲ့ လွ်ပ္စစ္ျပည္႔စံုစြာ ေပးႏိုင္မယ္။ ဒီလို ကန္႔သတ္မႈေတြ ရွိေနရင္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေနာင္ႏွစ္ ၃၀ အထိ ျပည္သူေတြ လိုလားတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီး မေပးႏိုင္သလို စီးပြားေရးလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အခုလုပ္ေနတာ ဒီလက္ရွိ အစိုးရ တခုတည္း ေကာင္းဖို႔ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ေနာင္တက္လာမယ့္ ဘယ္အစိုးရ ေကာင္းဖို႔အတြက္လည္း မဟုတ္ဘူး။ ျပည္သူေတြ ျပည့္ဝစြာ ရဖို႔ လုပ္ေနတာပါ။ ရဲရြာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဆိုတာ အရင္ အစိုးရ လက္ထက္က လုပ္ခဲ့တာ။ က်ေနာ္တို႔ လက္ထက္ ၂၀၁၀ မွ လည္ပတ္ႏိုင္တယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အခု လုပ္ေပးမွ ေနာက္ တက္လာမယ့္ အစိုးရမွာ အဆင္ေျပႏိုင္မယ္။

ေမး။      ။ ဒါက အခုခ်ိန္မွာ ရပ္တန္႔ေနရတဲ့ အတြက္ အဟန္႔အတားေတြ ျဖစ္ေနတာလို႔ ေျပာႏိုင္တာလား။

ေျဖ။       ။ မွန္ပါတယ္။ ဥပမာ သံလြင္ျမစ္ေပၚမွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္က အရင္အစိုးရ လက္ထက္က လုပ္ခဲ့တာ။ အဲဒီကေန ၇၀၀၀ ေလာက္ ထြက္မွာ။ ဒီစီမံကိန္းက ၂၀၁၃ မွာ စလည္ပတ္ႏိုင္မွာ။ ဒါေပမယ့္ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ တကယ္သာ လုပ္ျဖစ္ခဲ့ရင္ က်ေနာ္တို႔ အခုခ်ိန္မွာ မီးကို ျပည့္ျပည့္ဝဝ ရေနၿပီ။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ရပ္တန္႔ခဲ့၊ ဆက္မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ေတာ့ လွ်ပ္စစ္ေတြ မရႏိုင္ဘဲ ဒီဒုကၡေတြ ခံစားေနရတာပါ။

ေမး။      ။ ဒါဆို ဝန္ႀကီး သက္တမ္း က်န္ရွိေနေသးခ်ိန္၊ ၂၀၁၅ မွာ မီးရႏိုင္ဖို႔ ဘာေတြ လုပ္ေပးဖို႔ ရွိလဲ။

ေျဖ။       ။ မဂၢါဝပ္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ထြက္မယ့္ ေရႊလီ ၃ ကို လုပ္မယ္။ အထက္ရဲရြာကေန မဂၢါဝပ္ ၂၀၀ ထြက္တာ လုပ္မယ္။ အလယ္ေပါင္းေလာင္း လုပ္ေနတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေတြက ၂၀၁၆၊ ၂၀၁၇ ေလာက္မွာ ၿပီးမယ္။ ေနာက္ ဒီးဒုတ္ ဒါေတြက ၂၀၁၅ ေက်ာ္မွ ရမယ့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကို မလုပ္လို႔ မရဘူး။ အခုလုပ္တာေတာင္ လိုအပ္ခ်က္ မျပည့္ေသးဘူး။ တနသၤာရီေဒသမွာလည္း ေက်ာက္မီးေသြးကေန ဓာတ္အားထုတ္ဖို႔ လုပ္ေနတယ္။ ခုထိေတာ့ မေျပလည္ေသးဘူး။ သီလဝါမွာလည္း ေက်ာက္မီးေသြးကေန ထုတ္ဖို႔ လုပ္ေနတယ္။ ခုလုပ္ေနတာက ေနာက္ပိုင္း လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ရေအာင္ လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္က ထုတ္႐ံုပဲ မရဘူး။ ႀကိဳးေတြနဲ႔ သြယ္ရေသးတယ္။ ခုခ်ိန္မွာ ရင္းႏွီးဖို႔ လာလုပ္ခ်င္သူေတြ ရွိတယ္။ သူတို႔က လွ်ပ္စစ္ထုတ္ဖို႔ ေစာင့္ေနတာ။ က်ေနာ္တို႔ ေပးမွ ရေတာ့မယ္။ ထပ္ထုတ္မွ ရမယ္။ ဒီလိုလုပ္မွ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ အလုပ္ေတြ ရမယ္။

ေမး။      ။ ေနာက္ ကြမ္လံုဆို စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ၿပီးၿပီလို႔ သိရတယ္။ ဒါေတြကို ဘာေၾကာင့္ ခ်မျပတာလဲ။ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈပါ ခ်ျပဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိလားဆိုတာ သိပါရေစ။

ေျဖ။       ။  ျပမွာပါ။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စစ္ေဆးတာ ၂ ႏွစ္ေလာက္ပဲ ရွိပါမယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူထဲမွာေရာ ျပည္သူေတြမွာပါ ဒါေတြကို ခ်ျပသင့္တယ္ ဆိုတာ မသိတာ မ်ားပါတယ္။ ရင္းႏွီးမႈလည္း မရွိၾကတာ ပါပါတယ္။ ေနာက္ ပထမက လုပ္ရေကာင္းမွန္း မသိတာပါ။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ လုပ္ၿပီးရင္ ခ်ျပရေကာင္းမွန္းလည္း မသိတာ ပါပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္က ျပည္သူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုင္း အားနည္းတာေတြလည္း ပါပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးသြားမွာပါ။ ေနာက္ဒီၾကားထဲမွာ တခ်ိဳ႕ေတြ သတင္း ထုတ္ျပန္တာ မွားေတာ့ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ျပည္သူအၾကား ေတာ္ေတာ္ အထင္လြဲပါတယ္။ ဥပမာ သံလြင္ျမစ္ေရကို ဟက္ႀကီးကေန ယိုးဒယားကို ေရာင္းမွာတို႔၊ ကြမ္လံု စီမံကိန္း အတြက္ ရြာေပါင္း ၆၀၊ လူေပါင္း ၂၀၀၀၀ ေျပာင္းရမွာတို႔၊ ဒီလိုေတြ ေရးၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီ ေမးတာ မရွိဘဲ ေရးၾကတယ္။ ေနာက္သံုးေတာ့လည္း တာဝန္ရွိသူတဦးလို႔ သံုးတယ္။။ က်ေနာ္တို႔ ေရေရာင္းဖို႔လည္း မရွိဘူး။ ေရရင္းျမစ္က လုပ္လည္း က်ေနာ္တို႔ သိရမယ္။ ရွိကို မရွိခဲ့တာ။ ဥမင္လိုဏ္ေခါင္း ေဖာက္ရမယ္။ လြယ္လြယ္ မရဘူး။ ထိုင္းဘက္ကလည္း ေျပာတာ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ရွင္းရလည္း ခက္တယ္။ ေျပာမယ္ဆို ဥပမာ က်ေနာ္ မခိုးပါဘူးလို႔ အရင္ စရွင္းရမလို ျဖစ္ေနတယ္။ တခုပဲ တြက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို မေမးဘဲ ေရးတာက ျပည္သူကို ယံုထင္ေၾကာင္ထင္ျဖစ္တာ ႀကိဳက္လို႔ ေနမယ္လို႔ပဲ ထင္တယ္။

ေမး။      ။ ဝန္ႀကီးက လွ်ပ္စစ္ကို မေလာက္ငွလို႔ ဘယ္ကိုမွ မေရာင္းဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ တာပိန္မွာ တရုတ္ကေန ရမယ့္ လွ်ပ္စစ္ကို ေရာင္းတာေတြ ရွိတယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္။ ေနာက္တခုက အခု လက္ရွိမွာ လုပ္သမွ် စီမံကိန္းေတြက တဖက္ကို ေရာင္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြ ဆိုေတာ့ ဒါက ဘာကြာပါသလဲ။ ဘယ္လိုေၾကာင့္ ပါလဲ။

ေျဖ။       ။ က်ေနာ္တို႔မွာ နည္းပညာ အားနည္းတယ္။ ေနာက္ ရင္းႏွီးမႈရွယ္ယာ မတတ္ႏိုင္ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ ပိုက္ဆံနဲ႔ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံတကာက ရင္းႏွီးသူေတြကို ေခၚရတယ္။ ဒီမွာ တခုေျပာပါရေစ။ တရုတ္ဘက္က လုပ္တာ မ်ားတယ္ ေျပာတယ္။ မွန္တယ္။ သူတို႔ကပဲ လာတာကိုး။ အေရွ႕ဘက္မွာ အိႏိၵယကလည္း လာမလုပ္ဘူး။ အေနာက္ႏိုင္ငံကလည္း လာမလုပ္ဘူး။ ဒီေတာ့ေရာင္းရင္ အနီးစပ္ဆံုး တရုတ္ပဲ ေရာင္းရမယ္။ ဒီအတြက္ တရုတ္နဲ႔ လုပ္တာ မ်ားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ တရုတ္ကိုပဲ ေပးေနတယ္။ တရုတ္ပဲ စားေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လူႀကီးေတြ မအပါဘူး။ အခု ကြမ္လံုဆို က်ေနာ္တို႔ ျမတ္တာ ကုမၸဏီျမတ္တာထက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၃၀၀ ပိုတယ္။ အခမဲ့ ဓာတ္အား ေတာင္းတယ္။ အခမဲ့ ရွယ္ယာ ေတာင္းတယ္။ ေနာက္သူတို႔ လုပ္ခ်င္တိုင္း မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဌာနက အရာရွိေတြက ကုမၸဏီမွာ ရွယ္ယာရွင္ေတြ အေနနဲ႔ ပါတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဆိုတာက ၆ ႏွစ္ေနမွ စႏိုင္တာ။ ခ်က္ခ်င္းလည္း ဝင္ေငြမရဘူး။ တၿပိဳင္နက္ ၁၀ ခု ေလာက္ လုပ္မွ တႏွစ္အတြက္ကို ကာမိရံုပဲ ရွိတယ္။ ေရႊလီ ၁ က က်ေနာ္ တို႔ေတြ မဂၢါဝပ္ ၃၀၀ ရတယ္။ အဲဒီကေန အခု မီးရေနတာ။ ေနာက္ တာပိန္က ၂၄၀ မဂၢါဝပ္ ရတယ္။ ၂၀ မဂၢါဝပ္ ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ကုမၸဏီကို နယ္စပ္ အထိေရာက္ေအာင္ သူ႔ပိုက္ဆံနဲ႔ ဆြဲခိုင္းတယ္။ က်န္တာ ကိုယ့္ဘာသာ ဆြဲမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဗန္းေမာ္အထိပဲ ဆြဲႏိုင္တယ္။ က်န္တာဆြဲဖို႔ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ ဗန္းေမာ္မွာ သံုးတာ ၄ မဂၢါဝပ္ပဲ သံုးႏိုင္ေတာ့ ၁၆ ေလာက္က ပိုေနတယ္။ ဒီေတာ့ ဒါကို ျပန္ေရာင္းတယ္။ ငါတို႔ကို ေငြေပး၊ ေဒၚလာေပး ဆိုၿပီး ျပန္ေရာင္းရတယ္။

ေမး။      ။ အခုခ်ိန္မွာ ဝန္ေဆာင္ခေတြ တိုးလာေပမယ့္ လွ်ပ္စစ္က အခ်ိန္ျပည့္ မရေတာ့ ဒီအေပၚ ျပည္သူေတြက ေထာက္ျပတယ္။ ဝန္ေဆာင္ခက ဘယ္လိုေၾကာင့္ တိုးရတာလဲ။ ဝန္ေဆာင္ခက အာရွမွာဆို ျမန္မာက အနည္းဆံုး မွန္ေပမယ့္ ျပည္သူ တဦးခ်င္း ဝင္ေငြအေပၚ ၾကည္႔ရမွာေတြ ရွိေတာ့ ဘယ္လို စနစ္နဲ႔ တြက္တာလဲ ဆိုတာ သိပါရေစ။

ေျဖ။       ။ အနီးဆံုး ေျပာရရင္ ဂက္စ္တာဘိုင္နဲ႔ ထုတ္ရင္ က်ပ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ ကုန္က်တယ္။ အစိုးရက ထုတ္ေတာ့ ၃၅ က်ပ္နဲ႔ ေရာင္းတယ္။ အစိုးရမို႔ ေရာင္းႏိုင္တာပါ။ ပုဂၢလိကလည္း မလာႏိုင္ဘူး။ ႏိုင္ငံျခားကလည္း မလာႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ အခု တိုးလိုက္ေတာ့ သိပ္အရံႈး မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကေန ပိုက္ဆံမေတာင္းဘဲ ရွာေပးႏိုင္ေတာ့ ျပည္သူေတြ လိုေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္ရဖို႔ ဓာတ္အားေတြ ဆြဲႏိုင္လာတယ္။ ဓာတ္အားခြဲရံုေတြ တည္ႏိုင္တယ္။ မီးမရတဲ့ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို မီးေပးႏိုင္တယ္။ ႏွစ္တိုင္း ဘီလီယံ ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရံႈးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ မီတာခေတြ တက္တယ္ ဆိုေပမယ့္ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြ ေလ်ာ့ပါတယ္။ ခုတိုးတာလည္း ဒါက အမ်ားဆံုး ျဖစ္မွာပါ။ မီတာ တပ္ဆင္ခေတြ ေလ်ာ့ပါတယ္။ အစိုးရက ျပည္သူအေပၚ အျမတ္ယူစရာ မရွိပါဘူး။

ေမး။      ။ ဝန္ႀကီးတို႔ ေျပာသလို လွ်ပ္စစ္မီး ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ေရာ ျပည္သူေတြ လိုခ်င္တဲ့ အေနအထား ရႏုိင္မွာလား။ ေဝးေနပါေသးလား။

ေျဖ။       ။ ႏွစ္အလိုက္ ထုတ္ေပးမွာပါ။ လံုေလာက္တဲ့ အဆင့္အထိ ထုတ္သြားမွာပါ။ ေဝးေတာ့ မေဝးပါဘူး။ ျပည္သူေတြ လွ်ပ္စစ္မီး ရေအာင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။ ၂၀၁၅ မွာ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း မီးရမယ္။ သံုးႏိုင္မယ္။ ၂၀၂၀ ဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အဆင္ေျပသြားမွာပါ။ ဒီအေတာအတြင္းကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ထုတ္တာမွာ ၾကန္႔ၾကာမႈေတြ မရွိရင္ေတာ့ ျမန္ျမန္ အဆင္ေျပႏိုင္မွာပါ။

Aye Chan Mon Credit To: ဧရာ၀တီ
http://www.ayechanmon-news1.com/